W artykule przedstawiamy efekty pracy samorządu rolniczego z ostatniego okresu. Są to wystąpienia Krajowej Rady Izb Rolniczych jako reprezentanta rolników z całej Polski. Świętokrzyską Izbę Rolniczą w Krajowej Radzie reprezentują prezes Ryszard Ciźla i delegat do KRIR Bogusław Włodarczyk.
Kontrowersyjna prywatyzacja?
25 lutego 2010 roku prezes Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych Wiktor Szmulewicz wystosował pismo do Ministra Skarbu Państwa Aleksandra Grada w sprawie koncepcji prywatyzacji spółek rolno - spożywczych.
W wystosowanym piśmie czytamy: Prywatyzacja spółek okołorolniczych na podstawie przyjętej w dniu 17 grudnia 2009 r. przez Ministra Skarbu Państwa „Koncepcji prywatyzacji spółek rolno-spożywczych" budzi wiele kontrowersji i obaw w środowisku rolniczym. Liczne wnioski i opinie napływające do Biura Krajowej Rady Izb Rolniczych z wojewódzkich izb rolniczych oraz rolników indywidualnych obligują Zarząd KRIR do ponownego poruszenia tej kwestii i wyrażenia stanowczego głosu polskich producentów rolnych.
Zarówno Stacje Hodowli i Unasienniania Zwierząt, jak i rynki hurtowe przeznaczone zgodnie w/w dokumentem do procesu prywatyzacyjnego stanowią niezwykle ważne ogniwo w organizacji polskiego rolnictwa. To właśnie SHiUZ-y stanowią o sile krajowej hodowli
i stymulują rozwój praktycznie całej produkcji zwierzęcej. Rynki hurtowe to strategiczne
z punktu widzenia obrotu produktami rolniczymi, w szczególności sektorów owocowo-warzywnego oraz roślin ozdobnych, podmioty wpływające na organizację handlu lokalnego
i ogólnokrajowego. O tej wadze niech świadczy ogromna liczba rolników skupionych wokół Warszawskiego Rolno-Spożywczego Rynku Hurtowego „Bronisze" czy też Lubelskiego Rynku Hurtowego „Elizówka", których nieocenione znaczenie w zakresie dostaw żywności do aglomeracji miejskich wzrasta biorąc pod uwagę ilość towarów rolnych skupowanych tam przez podmioty eksportujące.
Biorąc pod uwagę podejmowane obecnie działania Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu wzmocnienia ekonomicznej pozycji producentów rolnych w całym łańcuchu żywnościowym funkcja ta tym bardziej zasługuje na szczególną uwagę. Nie zapominać bowiem należy o procesie konsolidacji samych producentów rolnych, jaki postępuje również dzięki rynkom hurtowym.
Dlatego też, w opinii Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych pragnę po raz kolejny wyrazić niepokój, jaki towarzyszy rolnikom obserwującym rozpoczynający się proces wdrażania w życie założeń „Koncepcji prywatyzacji spółek rolno-spożywczych". Zważywszy ponadto na idee towarzyszące budowie sieci rynków hurtowych w Polsce zawarte w II-etapowym Rządowym programie budowy i rozwoju rynków hurtowych, środowisko rolnicze - jako aktywny udziałowiec tego procesu - nie może być pominięte w samym procesie decyzyjnym dotyczącym procesu prywatyzacyjnego.
W dotychczasowych wystąpieniach w przedmiotowej sprawie samorząd rolniczy wskazywał Panu Ministrowi m.in. konieczność indywidualnego podejścia do każdej
z prywatyzowanych spółek, z uwagi na występującą specyfikę i uwarunkowania lokalne. Różnice występujące pomiędzy tymi podmiotami takie, jak kondycja finansowa, skala oddziaływania na rynek, zakres prowadzonej działalności czy też struktura akcjonariatu wskazują wręcz na potrzebę zachowania szczególnej ostrożności.
Mając powyższe na uwadze, a także dotychczasowe doświadczenia w zakresie prywatyzacji spółek okołorolniczych i wynikające z nich negatywne konsekwencje zarówno dla dalszego funkcjonowania tych podmiotów, jak również współpracujących z nimi producentów rolnych, w imieniu Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych wnoszę do Pana Ministra
o rozważenie możliwości powołania specjalnych Zespołów Koordynacyjnych Proces Prywatyzacji przy każdej z 12 spółek przewidzianych w opracowanej przez Ministerstwo Skarbu Państwa „Koncepcji prywatyzacji spółek rolno-spożywczych", w których pracach braliby udział przedstawiciele rolników-akcjonariuszy spółek, a także izb rolniczych reprezentujących również producentów, którzy sprzedają swoje płody na rynku hurtowym lub korzystają z usług oferowanych przez SHiUZ bez posiadania akcji danej spółki.
W imieniu samorządu rolniczego pragnę jednocześnie zadeklarować uczestnictwo przedstawicieli Krajowej Rady Izb Rolniczych w działaniach takich zespołów oraz merytoryczne wsparcie resortu skarbu przy opracowaniu strategicznych ram ich pracy. Z uwagi na opublikowane już przez MSP ogłoszenia przetargowe na świadczenie usług w procesie zbycia akcji poszczególnych spółek, uprzejmie proszę o potraktowanie postulatu samorządu rolniczego jako sprawy pilnej.
Poparcie z małym ale..
23 lutego 2010 roku prezes Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych Wiktor Szmulewicz przesłał do podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Artura Ławniczaka odpowiedź na pismo z dnia 12 lutego br. w którym przekazane zostały w ramach konsultacji społecznych projekty rozporządzeń Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi: w sprawie szczegółowych wymagań, jakie powinny spełniać wnioski w sprawach dotyczących płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzajów roślin objętych płatnością uzupełniającą oraz szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego.
Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych, po zapoznaniu się z przedmiotowymi propozycjami legislacyjnymi, nie zgłasza uwag do przedłożonych projektów rozporządzeń.
Odnosząc się do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzajów roślin objętych płatnością uzupełniającą oraz szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych stwierdza, że proponowane uaktualnienie regulacji jest konsekwencją wcześniej zapadłych decyzji politycznych, zarówno na forum Unii Europejskiej (decoupling) oraz krajowym. Wielokrotnie postulowane przez samorząd rolniczych uruchomienie wsparcia do upraw roślin strączkowych i motylkowych drobnonasiennych należy przyjąć z zadowoleniem, w związku z powyższym nowelizację aktu w niniejszym zakresie oceniam pozytywnie.
Mając na uwadze wspomnianą już powyżej konieczność odłączenia płatności bezpośrednich od produkcji i rozszerzenie puli środków przeznaczonych dotychczas na płatności uzupełniające w tzw. Sektorze I na grunty rolne czasowo wyłączone z produkcji, jednakże pozostające w „ugorze zielonym", jest rozwiązaniem wynikającym wprost
z zastosowania przez resort rolnictwa wariantu I wyrażonego w propozycjach w tej sprawie przedłożonych do konsultacji w korespondencji z dnia 19 października 2009 r. (znak: PB-pb-076-54/09 (tf-1494)). Samorząd rolniczy wyraził swoją opinię popierającą niniejsze rozwiązanie w piśmie z dnia 26 października 2009 r. (znak: KRIR/AS/3805/09), dlatego obecnie Zarząd KRIR, podtrzymując wcześniejsze stanowisko, nie wnosi uwag do przedmiotowej propozycji.
Analizując jednakże uwagi nadesłane do projektu nowelizacji przez wojewódzkie izby rolnicze pragnę zwrócić uwagę Pana Ministra na fakt, iż analogiczne argumenty przytoczone w uzasadnieniu do rozporządzenia za Instytutem Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG) w Puławach, z wyłączeniem wzrostu bioróżnorodności, przemawiają za uprawą roślin okopowych i korzeniowych. Pomimo ogromnej pracochłonności i zdecydowanie większej kapitałochłonności związanej z uprawą ziemniaków czy buraków cukrowych uprawa tych gatunków nie pozwala ich producentom na skorzystanie z innych form wsparcia, chociaż niepodważalna, w opinii samorządu rolniczego, jest ich istotność w kontekście poprawy gospodarki płodozmianowej czy dopływu do gleby substancji organicznych.
W związku z powyższym, w przypadku dalszych modulacji przepisów prawnych dotyczących płatności bezpośrednich uprzejmie proszę Pana Ministra o podjęcie działań w celu wypracowania racjonalnego rozwiązania, które korespondowałoby z przedstawionymi w tym zakresie oczekiwaniami rolników.
W nawiązaniu do pisma z dnia 18 lutego br. przy którym przekazany został w ramach konsultacji projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie realizacji przez Agencję Rynku Rolnego zadań związanych z ustanowieniem szczególnych środków wspierania rynku na rynku mleczarskim Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych 26.02.2010 roku przedstawił Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi Markowi Sawickiemu następujące stanowisko.
Po przeanalizowaniu opinii zgłoszonych Zarządowi Krajowej Rady Izb Rolniczych przez wojewódzkie izby rolnicze, a także mając na uwadze negatywny oddźwięk w środowisku rolniczym, zarówno wstępnych propozycji rozdzielenia wsparcia konsultowanych przez resort rolnictwa w styczniu br., jak również obecnie omawianego projektu rozporządzenia wykonawczego, w imieniu samorządu rolniczego wnoszę do Pana Ministra o podział dostępnych na wsparcie środków na ryczałtowo obliczoną wielkość pomocy wzrastającą wraz z posiadaną przez producentów rolnych kwotą mleczną zgodnie z zasugerowanymi poniżej przedziałami:0-20 t; 20-50 t; 50-100 t; 100-200t; 200- powyżej 1000 t.
Emocje i kontrowersje, jakie wzbudziły wśród producentów mleka dotychczasowe propozycje resortu rolnictwa w omawianym zakresie obligują samorząd rolniczy do podjęcia działań w celu objęcia wszystkich zainteresowanych rolników doraźną pomocą finansową, pomimo, że w znaczący sposób wpłynie takie rozwiązanie na wielkość tego jednorazowego wsparcia.
Jednocześnie, podtrzymując swoje stanowisko zawarte w korespondencji z dnia
20 stycznia br. Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wnosi o usunięcie w ostatecznym kształcie przepisów rozporządzenia ograniczania wiekowego do 40 roku życia, determinującego możliwość skorzystania z omawianej formy pomocy.
Ponadto, w opinii samorządu rolniczego godną rozważenia ideą korespondującą z koniecznością wsparcia rolników kontynuujących produkcję mleka, co nie musi być zawsze tożsame z posiadaniem kwoty mlecznej, jest złożenie wraz z wnioskiem o pomoc oświadczenia, zgodnie z którym producent potwierdzałby za odpowiedzialnością karną prowadzenie produkcji mleka na dzień składania wniosku do Agencji Rynku Rolnego.
Rada za zaliczkowymi wypłatami
26 lutego 2010 r. prezes Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych Wiktor Szmulewicz wystosował pismo do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego w sprawie zmiany przepisów dotyczących szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013.
W wystosowanym piśmie czytamy: Mając na uwadze zakładane, zgodnie z wypowiedziami przedstawicieli resortu rolnictwa z końca 2009 roku, ponowne uruchomienie w pierwszym kwartale br. naboru wniosków o pomoc finansową dla rolników w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych" Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, a także analizując bieżącą, niezwykle trudną sytuację ekonomiczną polskich producentów rolnych, w imieniu Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych zwracam się do Pana Ministra o zmianę przepisów rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 października 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. z 2007r. Nr 193, poz. 1397) umożliwiającą zaliczkową wypłatę części środków przed realizacją zakładanych w aplikacjach inwestycji.
Zgodnie z przepisami w/w regulacji dopuszczony został mechanizm wypłaty części wsparcia po zrealizowaniu przez beneficjenta pierwszej części inwestycji w przypadku operacji realizowanych w dwóch etapach, co w znaczny sposób zwiększyło praktyczną dostępność działania. Jednakże, w obecnej sytuacji związanej bezpośrednio z utrzymującym się od dłuższego czasu spadkiem cen na produkty rolne, a co za tym idzie drastyczną redukcją przychodów gospodarstw, samorząd rolniczy wyraża przekonanie, iż zaproponowane powyżej rozwiązanie tj. umożliwienie wypłat zaliczkowych, może efektywnie wpłynąć na rozszerzenie liczby producentów, którzy będą w stanie faktycznie z omawianej pomocy skorzystać.
Wybieg taki, wychodząc naprzeciw konieczności szybkiego wyjścia z recesji gospodarczej tak mocno odczuwalnej na polskiej wsi, da w opinii Zarządu KRIR znaczący bodziec dla wielu rolników, którzy często determinują decyzje dotyczące rozwoju swoich gospodarstw i kontynuacji prowadzonej działalności od czynników ułatwiających potrzebne doinwestowanie warsztatów pracy. Wyrażam przekonanie, że zaliczkowanie to również szansa dla mniejszych rodzinnych gospodarstw rolnych, których utrzymanie stanowić powinno priorytet dla inicjatyw resortu rolnictwa.
