01/16 2015

Wnioski Walnego Zgromadzenia ŚIR

   Zarząd Świętokrzyskiej Izby Rolniczej realizując wnioski WZ ŚIR, które odbyło się w dniu 29.12.2014 roku, zwrócił się do ministra rolnictwa Marka Sawickiego z prośbą o podjęcie działań w sprawach mających pierwszorzędne znaczenie dla rolników, szczególnie w naszym województwie. Poniżej przedstawiamy wszystkie postulaty wymienione w liście podpisanym przez prezesa Ryszarda Ciźlę:

 1.Przyśpieszenie prac nad ustawą o OZE, w tym produkcji energii elektrycznej w systemie rozproszonym – prosumenckim należy nakierować między innymi na:

    Zagospodarowanie nadwyżek produktów rolnych powstałych w związku z wysokimi plonami w minionym roku oraz z nałożonym embargiem na Polskę przez Federację Rosyjską w odpowiedzi na sankcje Unii Europejskiej i przeznaczenie ich na inne cele niż żywnościowe.

             Rynek żywności w Polsce uległ destabilizacji a ceny na produkty rolne spadały w zastraszającym tempie i nie gwarantują zwrotu kosztów produkcji. Walne Zgromadzenie Świętokrzyskiej Izby Rolniczej wnioskuje o zagospodarowanie nadwyżek poprzez przeznaczenie ich na produkcję paliw i energii elektrycznej. Takie podejście pozwoli na wykorzystanie nadwyżek, ustabilizowanie dochodów rodzin rolniczych a produkcja rolnicza stanie się bardziej opłacalna. Oprócz korzyści czysto ekonomicznych skorzysta na tym także środowisko naturalne. Uprawa kukurydzy na zakiszanie jako wsad do biogazownii zmniejszy ilość ugorów i odłogów, zwiększy się również zagospodarowanie trwałych użytków zielonych. Biomasę, gnojówkę, gnojowicę i produkty poubojowe można wykorzystać do produkcji biogazu i energii elektrycznej w biogazowniach, ziarna zbóż i kukurydzy do produkcji bioetanolu, bulwy ziemniaków do produkcji spirytusu, nasiona rzepaku do produkcji biodiesla.

               Jest jeszcze czas do wprowadzenia zmian w ustawie o odnawialnych źródłach energii procedowanej obecnie w Sejmie, która zdaniem wielu zamiast przyczynić się do rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce może doprowadzi do dalszej monopolizacji rynku przez koncerny energetyczne oraz ciągłego podnoszenia cen energii.

 2. Wprowadzenie regionalizacji kopert finansowych i kryteriów dostępu do działań.

               W związku z wdrażaniem Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, Walne Zgromadzenie ŚIR wnioskuje o wprowadzenie regionalizacji działań w nowym PROW w zakresie kopert finansowych i kryteriów dostępu do działań. Ze względu na to, że ogólnokrajowe kryteria dostępu ograniczają lub całkowicie uniemożliwiają ubieganie się o środki finansowe rolnikom z województwa świętokrzyskiego, Walne Zgromadzenie wnioskuje o wprowadzenie regionalizacji w w/w zakresie. Powyższe uzasadnia sytuacja, jaka miała miejsce podczas naboru wniosków na „młodego rolnika” w ramach PROW 2007-2013, w którym na 22 308 wniosków złożonych w skali kraju tylko 163 młodych rolników z województwa świętokrzyskiego zakwalifikowało się do pomocy. Miało to miejsce ze względu na ogólnopolski zcentralizowany ranking punktów, który dyskryminuje regiony o rozdrobnionym rolnictwie. Taka sama sytuacja miała miejsce w naszym województwie w przypadku naboru wniosków na działania „Różnicowanie w kierunku działalności pozarolniczej”, gdzie na 12 115 wniosków w kraju do realizacji płatności zakwalifikowano z województwa świętokrzyskiego tylko 337 wniosków. Średnia powierzchnia gospodarstwa jest o połowę mniejsza od średniego gospodarstwa w kraju, co powoduje, że świętokrzyscy rolnicy bez wprowadzenia regionalizacji kryteriów dostępu do działań w ramach PROW 2014-2020 i regionalizacji w zakresie kopert finansowych nie będą mogli ubiegać się o pomoc w ramach poszczególnych działań.   W małych gospodarstwach istnieją możliwości wzrostu produkcji rolnej poprzesz poprawę agrotechniki (dawek nawożenia, metod ochrony roślin, zabiegów plonotwórczych. Gospodarstwa te mogą pozyskiwać dodatkowe dochody poprzez świadczenie usług lub drobną działalność wytwórczą. Zatem, biorąc pod uwagę powyższe, dla gospodarstw z województwa świętokrzyskiego o średniej wielkości gospodarstwa mniejszej od średniej krajowej konieczna jest regionalizacja kopert finansowych i kryteriów przyznawania pomocy, ze względu na to, iż zcentralizowany system skutkować będzie dyskryminacją tych gospodarstw ze względu na ich wielkość, a co za tym idzie zahamowany zostanie ich rozwój. Regionalizacja kopert finansowych i kryteriów dostępu będą zachętą do rozwoju tych gospodarstw i poprawią ich dochodowość. Jednocześnie wzrośnie zainteresowanie działalnością gospodarczą oraz tworzeniem nowych miejsc pracy a to prowadzić będzie do rozwoju obszarów wiejskich w województwie świętokrzyskim.

 3.Kampania informacyjna dotycząca możliwości grupowego składania wniosków i aplikacji w ramach PROW na lata 2014 -2020.

 W związku z wdrażaniem Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, Walne Zgromadzenie zwraca się do Pana Ministra o poszerzoną kampanię informacyjną dotyczącą możliwości grupowego składania wniosków i aplikacji w ramach PROW dla działań, których może to dotyczyć. Wiedza w tym zakresie pozwoli (już na obecnym etapie), na określenie, czy rolnicy chcieliby przystąpić do grupowego wniosku, a także na zaplanowanie takich działań oraz zorganizowanie się rolników, którzy chcieliby taki wniosek złożyć. Przedmiotowe dotyczy działań PROW 2014-2020 takich jak: „Inwestycje w środki trwałe”, w tym cieszącego się największą popularnością poddziałania „Modernizacja gospodarstw rolnych”, czy też wybranych poddziałań w ramach „Działania rolnośrodowiskowo-klimatycznego”.

Jako, że kampania informacyjna winna między innymi zawierać: racjonalne przekazy, ukazujące wymierne korzyści osobiste z aplikowania o fundusze w ramach PROW 2014-2020, a jej celem jest informowanie rolników o nowych programach, powinna być skierowana również do odbiorców, którzy indywidualnie nie mogą skorzystać z określonych form pomocy. Informacja powinna odzwierciedlać z jakich możliwości mogą oni skorzystać w ramach wniosków grupowych i jakie kryteria muszą być przez nich spełnione. Powyższe pozwoli na skuteczne planowanie przez rolników działań jakie będą zobowiązani podjąć w calu wystąpienia z wnioskiem grupowym, a co za tym idzie na skuteczne rozdysponowanie środków w ramach PROW 2014-2020.

  4. Zwrot rekompensat za zakupione kwoty mleczne przez rolników

 Walne Zgromadzenie Świętokrzyskiej Izby Rolniczej z głębokim niepokojem obserwuje trudną sytuację ekonomiczną gospodarstw rolniczych w województwie świętokrzyskim w roku 2014.

Notowania cenowe produktów w poszczególnych rynkach rolnych od początku roku miały tendencję spadkową, by w grudniu nabrać wyjątkowego tempa. Ta sytuacja dotyczy wszystkich branż produkcji rolniczej. Dotyczy to również mleka. Rok 2014 dla branży mlecznej był szczególnie trudny. Od stycznia ubiegłego roku ceny są coraz niższe, przy czym tempo spadku w Polsce jest zdecydowanie wyższe niż w całej Unii Europejskiej. Do września średnia ważona cena mleka surowego w UE obniżyła się o 9,2 %, gdy tym czasem w Polsce ponad 20%. Spadki cen mleka w części wschodniej Unii Europejskiej są dużo wyższe niż w zachodniej jej części.

Aby utrzymać poziom dochodów rolnicy zwiększyli wielkość produkcji mleka w gospodarstwie.

                Dlatego istnieje realne zagrożenie, iż tysiące hodowców będzie musiało zapłacić kary za przekroczenie indywidualnych kwot mlecznych. Przy obecnej dynamice skupu mleka, kwota krajowa może zostać przekroczona o 8%.Wówczas kary mogą wynieść nawet 80 groszy za kilogram mleka wyprodukowanego ponad limit a to jeszcze pogorszy sytuację ekonomiczną w wielu gospodarstwach. Dlatego też Walne Zgromadzenie Świętokrzyskiej Izby Rolniczej wnosi o odstąpienie naliczania kar i uruchomienie rekompensat za przyznane producentom kwoty mleczne, ze szczególnym uwzględnieniem tych producentów, którzy nabyli je za własne środki pieniężne.

 5.  Liberalizacja przepisów w sprawie sprzedaży bezpośredniej

         Świętokrzyska Izba Rolnicza wielokrotnie zwracała się do przedstawicieli rządu RP w sprawie liberalizacji przepisów dotyczących sprzedaży bezpośredniej produktów z gospodarstw rolnych, szczególnie wstępnie przetworzonych np. tłoczonych soków, mrożenie, suszenie, kwaszenie owoców i warzyw oraz innych przetworów roślinnych tj. zbóż, roślin oleistych - tak aby bez rejestracji działalności gospodarczej rolnicy mogli uzyskiwać wartość dodaną. Jest to szczególnie ważne na początku takiej sprzedaży, kiedy jej skala jest na tyle niewielka, że pozwala się „oswoić” z innym rodzajem działalności, poza typową działalnością rolniczą. Działalność taka od wielu lat jest w istocie realizowana przez wielu rolników ale niestety odbywa się w sposób nielegalny. Jako samorząd rolniczy chcemy dążyć do normalizacji działalności w naszym kraju, stąd nasze wystąpienie.

                Szczególnie w obecnej sytuacji, kiedy jest utrudniona sprzedaż na wschód w związku z rosyjskim embargiem, uzyskiwanie wartości dodanej miałoby szczególne znaczenie dla gospodarstw małych i średnich w podniesieniu rentowności gospodarstw. Nowy PROW umożliwia rolnikom korzystanie z funduszy Unii Europejskiej na tworzenie małego przetwórstwa, dlatego też zwracamy się o przyspieszenie prac nad wprowadzeniem w życie przepisów krajowych umożliwiających korzystanie z PROW w tym zakresie.

6.  Sytuacja na rynku trzody chlewnej

             Zarząd Świętokrzyskiej Izby Rolniczej żąda podjęcia natychmiastowych działań mających na celu uratowanie produkcji trzody chlewnej w Polsce.
 Uważamy, że działania podjęte w związku z wybuchem pomoru świń są iluzoryczne i opieszałe. Brak konkretnych doraźnych działań, nie wprowadzenie modyfikacji ustawy o ochronie zwierząt, przerzucenie kosztów bioasekuracji wyłącznie na hodowców trzody powoduje, że ryzyko rozprzestrzeniania się ognisk pomoru w naszym kraju jest ciągle bardzo duże. Pomimo licznych wcześniejszych postulatów środowisk rolniczych odnośnie wprowadzenia skupu mięsa wieprzowego przez Agencję Rezerw Materiałowych na obszarze całego kraju oraz uruchomienia rekompensat w związku ze stratami poniesionymi przez producentów wieprzowiny spowodowanych wprowadzeniem embarga przez Rosję oraz wystąpienia choroby ASF, nic w tym te,acie nie zrobiono.

Domagamy się szybkiego wprowadzenia ustawy o sprzedaży bezpośredniej jak również wprowadzenia w nowym PROW 2014-2020 wsparcia inwestycji związanych z budową lokalnych rzeźni przez producentów trzody chlewnej i grupy producenckie co sukcesywnie pozwoliłoby na minimalizowanie zjawiska taniego żywca wieprzowego i bardzo drogiego mięsa i jego przetworów w sklepach dla konsumenta.

Domagamy się znakowania wieprzowiny na półkach sklepowych, świadczącego o miejscu pochodzenia i świeżości mięsa wieprzowego kupowanego przez konsumenta, gdyż mamy sygnały, że  mięso sprowadzone w ostatnich miesiącach z Niemiec było nawet z 2005 roku, co świadczy o nierzetelnym działaniu krajowych slużb weterynaryjnych. Żądmy wprowadzenia opłat od sprowadzonego mięsa na Fundusz promocji mięsa wieprzowego, ponieważ obecni krajowi hodowcy płacą na promowanie nie polskiej wieprzowiny.

Dalsze niezajmowanie sie problemem trzody chlewnej spowoduje likwidację hodowli wieprzowiny i wielu gospodarstw rolnych w Polsce a w przyszłości spowoduje poważne konsekwencje gospodarcze.