W środę, 29 maja w auli głównej Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach odbyło się Forum Nowoczesnego Rolnictwa - Rolnictwo 4.0. Forum otworzył rektor Politechniki Świętokrzyskiej profesor Zbigniew Koruba - Politechnika Świętokrzyska również działa w zakresie rolnictwa, możemy przedstawić nasze możliwości i potencjał. Od dawna mamy w planach, aby prowadzić badania naukowe w zakresie nowoczesnego rolnictwa, ale także utworzyć specjalność i kierunek studiów, który wykorzystuje nowoczesne technologie w rolnictwie. Chcemy zachęcić młodzież do kształcenia. Głos zabrał również Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, poseł Czesław Siekierski:

- Dzisiejsze spotkanie to dokonanie ocen tego co się wydarzyło w Polsce i na świecie w rolnictwie. Powinniśmy wyciągnąć wnioski i dokonać analizy co do wyzwań, które będą nas czekały w przyszłości. Jak powinniśmy zareagować, jak działać w sensie przemian oraz jakie propozycje złożyć do przyszłej wspólnej polityki rolnej. W województwie świętokrzyskim zmieniło się dużo, głównie w zakresie restrukturyzacji gospodarstw. Ale jest duży przepływ ziemi przez ustne umowy. Trzeba to uporządkować. Rolnicy, którzy produkują na rynek (także dzierżawcy) muszą mieć dostęp do wszystkiego co jest możliwe, muszą mieć możliwość inwestowania, dopłaty do paliwa,  kredyty. Muszą mieć stabilizację. 

Po części wstępnej rozpoczęła się główna część forum, w której swój głos zabrali eksperci w dziedzinie rolnictwa. Jako pierwszy głos zabrał profesor Czesław Nowak z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, który przedstawił prezentację 20 lat Polski w Unii Europejskiej. Profesor Nowak skupił się na optymistycznych wartościach korzyści z naszego członkostwa w Unii Europejskiej. Rolnictwo nie jest głównym miejscem zatrudnienia w UE. Ciągle zmniejsza się liczba rolników. Najtrudniejszy dla rolnictwa polskiego był okres przed akcesją, przejściowy 1989- 2003, kiedy nie było dopłat, czas wzajemnych obaw. Rolnicy w UE mieli dopłaty a w Polsce nie. To była bardzo ciekawa retrospekcja.

Następnie miała miejsce debata "Wspólna Polityka Rolna dla rolnika. Bezpieczna przyszłość", w której udział wzięli: minister Czesław Siekierski, europoseł Adam Jarubas, prezes Świętokrzyskiej Izby Rolniczej - Mirosław Fucia, prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa - Wojciech Legawiec i zastępca dyrektora Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach - Jarosław Mostowski. 

Minister Cz.Siekierski powiedział, że niedługo będziemy płatnikiem do UE, ale tego nie należy się bać. Raczej należy się cieszyć z rozwoju i z tego, że nasz PKB wzrasta systematycznie, z zarabiania i możliwości jakie mamy. Liberalizacja handlu z Ukrainą jest faktem. Aktualnie są pewne ograniczenia bo pełny dostęp Ukrainy do rynku powodował poważne perturbacje na rynku unijnym, w tym w Polsce. 

Z kolei europoseł Adam Jarubas odniósł się do ciągle budzącej kontrowersje kwestii  "Zielonego Ładu". - Pewne kierunki są bardzo słuszne ale przymusowe ugorowanie czy radykalne ograniczanie nawozów i środków ochrony roślin są nierealne i muszą zostać skorygowane na koniec kadencji obecnej na skutek protestów rolników. Dzisiaj rolnicy najbardziej boją się importu z Ukrainy i dlatego teraz 90% tych produktów płynie przez Morze Czarne. Polska musi być krajem, który powinien najdłużej opierać się liberalizacji handlu z Ukrainą. Potrzebujemy też lepszej organizacji produkcji i sprzedaży, w tym grup producentów.

Prezes ARiMR Wojciech Legawiec mówił o korzyściach dla gospodarstw rolnych w ciągu 20 lat. To duży zakres finansowania. Na przyszłość także planowane są ogromne kwoty, szczególnie na ekologię i lepsze bezpieczeństwo żywności oraz przechowywanie produktów.

Dyrektor Jarosław Mostowski także pokusił sie o retrospekcję w perspektywie 20 lat i stwierdził - To ogromny sukces, który nie byłby możliwy bez publicznego doradztwa. Był to okres bardzo inspirujący ale i bardzo trudny. Wielu rolników nie widziało siebie w tej perspektywie. Ale przeszli przez te trudy dzięki pomocy szkoleniowej i informacyjnej. Efekty były bardzo dobre, zainteresowanie bardzo duże. Bardzo ważna była także współpraca ze Świętokrzyską Izbą Rolniczą. To była bardzo dobra współpraca, szczególnie w zakresie wypełniania wniosków o płatności bezpośrednie. Także wspólne projekty szkoleniowe. Kolejne PROW-y były już bardziej skomplikowane. Uruchomione zostały dodatkowe narzędzia, również medialne, w mediach społecznościowych.

Na koniec tej sesji głos zabrał prezes Świętokrzyskiej Izby Rolniczej Mirosław Fucia. Powiedział - Czas 20 lat obecności w UE wykorzystaliśmy doskonale, co wielokrotnie zostało już podkreślone. To był olbrzymi skok cywilizacyjny i gospodarczy. Wszyscy obawiali się co zrobią rolnicy bo głównym beneficjentem środków było rolnictwo. Zdaliśmy ten egzamin na piątkę, Zrealizowaliśmy wiele propjektów. Był moment w 2012 roku, że środki  na zorganizowanie wykorzystaliśmy w 300 %. Po 20 latach pomimo tego skoku gospodarczego znaleźliśmy się w trudnej sytuacji. Rolnicy są przerażeni, zaniepokojeni co się dalej wydarzy. Jak ta produkcja z Ukrainy, która będzie rosła i na pewno będzie zagospodarowana  wpłynie na naszą produkcję i sprzedaż, na dochody polskich rolników. Jesteśmy tutaj w województwie świętokrzyskim, w Polsce  ale to co będzie się działo w Europie będzie dla nas kluczowe. Jesteśmy jednym globalnym rynkiem (światowym). Dlatego tak ważne jest abyśmy sie do tego przygotowali strategicznie i przygotowall naszych przedstawicieli w Unii Europejskiej do prac nad zagospodarowaniem tych produktów wyprodukowanych na Ukrainie. Nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że ta produkcja będzie rosła. Nie możemy tylko poprzestać na tym, żeby bronić dostępu naszego rynku dla produktów ukraińskich. Organizacje z całego świata kupują grunty na Ukrainie. Ta produkcja będzie tam prowadzona. Ze strony rolników apeluję do pana ministra o reprezentację osób kompetentnych i zdeterminowanych, które mogą wziąć udział,  szczególnie w tym momencie w dopilnowaniu naszych spraw. Druga bardzo ważna kwestia to produkty rolne produkowane przez polskich rolników, których nadwyżka w obrocie międzynarodowym wynosi 19 mld (bilans dodatni). Często są to produkty certyfikowane, najlepszej jakości, produkowane przez najlepszych polskich rolników. W Polsce mamy obecnie ponad 1 mln 400 tys. składających wnioski obszarowe. Ale mówi się, że np. w ekoschematach 470 tys. gospodarstw złożyło wnioski. Ja uważam, że ok pół mln gospodarstw to są te gospodarstwa, które faktycznie produkują na rynek. Bardzo istotne jest to aby środki finansowe były na rozwój tych gospodarstw, na inwestowanie. Na tę obecną perspektywę zostały przesunięte środki z filaru II do I i to jest bardzo niekorzystne dla gospodarstw produkcyjnych. Mówimy o rolnictwie 4.0,  o potrzebnych inwestycjach w nowe technologie, które są niezbędne aby konkurować na europejskim rynku, mimo że mamy wspólną politykę rolną. Gospodarstwa najlepsze przez to stają się mało konkurencyjne do państw, które te środki cały czas utrzymują. Tylko Polska,. Portugalia i Węgry dokonały przesunięcia  z II filaru do I. Natomiast w wielu państwach jeszcze z I filaru przesunięto do II.  aby te najlepsze gospodarstwa mogły inwestować. Dlatego zwracam się do pana ministra o pomoc w tej kwestii, choć to nie pan podejmował te decyzje i wiem, że to jest bardzo trudna sprawa. I jeszcze jedna kwestia- to sprawa braku wody i zasobów wodnych w Polsce, które są na bardzo niskim poziomie. Stąd ciągłe problemy, z roku na rok coraz większe. Potrzebujemy rozwiązań systemowych, w które będą zaangażowane samorządy gminne. To jest kluczowy temat i obiecuję, że będę go drążył. Zgadzam się z tym, że nowoczesne technologie są bardzo ważne i konieczne ale przy braku wody nie dadzą efektu. https://tiny.pl/d1g2p 

Po dyskusji odbyła się druga część forum Wyzwania przyszłości. Rolnictwo 4.0, gdzie jako pierwsza zabrała głos Agnieszka Pietrzak, dyrektor Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa

Rolniczego w Modliszewicach, wystąpił również doktor inżynier Łukasz Nowakowski i zastępca dyrektora Agencji Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa, Marian Hnatko.

W drugiej części dyskusyjnej Nowoczesne rolnictwo. Wyzwania i wsparcie wzięli udział rektor Politechniki Świętokrzyskiej, profesor Zbigniew Koruba, dyrektor Agencji Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa w Kielcach, Piotr Żołądek, ponownie wzięła udział Agnieszka Pietrzak, dyrektor Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach oraz współwłaściciel Proinvest, Grzegorz Przysucha . W trzeciej części panelowej Technologiczna transformacja polskiej wsi. Rolnictwo niskoemisyjne wzięli udział: profesor Jacek Dach z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Krzysztof Jakubas z Departamentu Innowacji Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, Karol Czerwiak, Bussines Manager Polska XFARM i Rafał Stradomski, prezes Elektron OZE.