Świętokrzyska Izba Rolnicza przede wszystkim podejmuje działania zmierzające do poprawy sytuacji ekonomicznej i bytowej społeczności rolniczej. Od początku swojej działalności  ŚIR organizuje szereg konferencji, szkoleń, seminariów i wyjazdów studyjnych krajowych i zagranicznych, które  poświęcone są problemom rolnictwa  i  rozwoju obszarów wiejskich   oraz wskazuje  innowacyjne ich rozwiązywania  angażując do współpracy  różne organizacje z otoczenia rolnictwa.

1. W latach 1999- 2013 głównie są to projekty szkoleniowe realizowane w konsorcjach  z innymi jednostkami w ramach zawartych porozumień, finansowane z funduszy unijnych, jako lider projektu lub partner. Od 2013 roku większość projektów ŚIR realizuje samodzielnie lub jako lider projektu. Oto główne zrealizowane projekty :

2. Projekt „Partnerska forma współpracy jako metoda  wspierania wspólnego działania w krajach UE  np. Szkocji”. Lider –  Biuro Polityki Gospodarczej i Rozwoju Regionalnego z/s w Kielcach, partner  Świętokrzyska  Izba Rolnicza. Celem było utworzenie Partnerstw lokalnych w regionie.
3.  Uprawa wierzby energetycznej „Agroenergetyka – szansa dla świętokrzyskich rolników”. Lider – Świętokrzyskie Centrum Innowacji i Transferu Technologii,, Partnerzy: Urząd Marszałkowski w Kielcach i  Świętokrzyska Izba Rolnicza. Zorganizowano 202 szkoleń. Przeszkolono 10 100 rolników z wiedzy teoretycznej i praktycznej.
4.  W ramach szkoleń nt. „Ubezpieczenia majątkowe w rolnictwie” realizowanych w konsorcjum z Małopolską Izbą Rolniczą i Akademią Rolniczą w Krakowie, Świętokrzyska Izba Rolnicza jako partner projektu zorganizowała  13 szkoleń we wszystkich powiatach województwa świętokrzyskiego. W szkoleniach wzięło udział 387 osób. Efektem projektu było powołanie  na wzór francuski   Związku Wzajemności Członkowskiej – Świętokrzyski.       
5. Na terenie  województwa świętokrzyskiego  Izba zorganizowała 25 szkoleń dwudniowych nt. „Grupy producentów szansą na zwiększenie konkurencyjności produkcji i poprawę zarzadzania gospodarstwami rolnymi” oraz dwudniowy wyjazd studyjny dla grupy 45 osób- liderów lokalnej społeczności. Projekt  sfinansowała Fundacja Spółdzielczości Wiejskiej. W ramach projektu przeszkolono  726  osób. Dodatkowo ŚIR w Kielcach wspólnie z Marszałkiem Województwa Świętokrzyskiego zorganizowała konferencję podsumowującą realizowany projekt. W konferencji wzięło udział 300 osób. Efektem szkoleń było powstanie 14 grup producenckich i 4 organizacji  producenckich wstępnie uznanych.  
6. „Chów bydła mięsnego szansą na zagospodarowanie naturalnych użytków zielonych i alternatywą dla rolników nie posiadających kwot mlecznych”, to kolejny projekt skierowany do rolników i domowników województwa świętokrzyskiego, finansowany przez Fundację Programów Pomocowych dla rolnictwa FAPA. Szkolenia przeznaczone były dla rolników posiadających naturalne użytki zielone, krowy mleczne oraz tych, którzy nie byli w stanie dostosować swych gospodarstw do wymogów sanitarno-weterynaryjnych obowiązujących w Unii Europejskiej. Przeszkolona 2750 rolników. Zorganizowano wyjazd studyjno – szkoleniowy na teren  Dolnej Austrii dla grupy 45 rolników. 
7. Świętokrzyska Izba Rolnicza  jako partner i Krajowa Rada Izb Rolniczych, lider realizowała projekt „Alternatywne wymagania w zakresie produkcji i użytkowania pasz na poziomie gospodarstwa rolnego” – zorganizowano 12 szkoleń, w których uczestniczyło 298 rolników. Celem było doskonalenie wiedzy i umiejętności zawodowych rolników w zakresie produkcji i użytkowania pasz w gospodarstwie rolnym.
8. Świętokrzyska Izba Rolnicza jest również współorganizatorem   projektów  „Cross compliance – zasada wzajemnej zgodności oraz rolnictwo ekologiczne”. Realizacja projektów na przełomie 2007/2008r. i 2011/2012. Liderem projektów był ŚODR Modliszewice, ŚIR jako partner. Projektem objęte było całe województwo, śmiało można powiedzieć, że szkolenia były organizowane masowo.
9. W roku 2007 – i 2009 SIR przeprowadziła cykl szkoleń dla rolników ubiegających się o dopłaty do gospodarstw niskotowarowych, którzy we wniosku zadeklarowali ukończenie szkolenia. Przeszkolono 788 rolników.
10. Od roku 1999  Świętokrzyskie Rolnicze Centrum Szkoleniowo Promocyjne działające przy ŚIR prowadzi szkolenia  „Stosowanie środków ochrony roślin przy użyciu opryskiwaczy”       
11.  W ramach projektu „Powróćmy do tradycji kulinarnych”, finansowanegoze środków AGRO SMAK zrealizowane zostało 13 szkoleń oraz warsztatów szkoleniowych, w których wzięło udział ok. 300 osób. Celem projektu było zwiększenie w społeczności wiejskiej wiedzy o produktach regionalnych i możliwościach ich promocji i ochrony, zidentyfikowanie nowych, dotychczas nie zgłoszonych produktów i procedura wypełniania wniosku zgłaszających produkt na Listę Produktów Tradycyjnych. Projekt skierowany był do producentów żywności tradycyjnej i regionalnej oraz grup zrzeszających producentów województwa świętokrzyskiego, a realizowany był wspólnie z Urzędami Gmin. Efektem było wpisanie 18  produktów na Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez MRiRW oraz trzech produktów „Wiśnia nadwiślanka”, „Fasola korczyńska”, „Śliwka szydłowska” uzyskało ochronę  unijną w postaci znaku „Ochrona  Oznaczeń Geograficznych”.    
12. Pomoc i udział w reaktywowaniem uprawy winorośli w rejonie Sandomierza inspirowane licznymi wyjazdami studyjno-szkoleniowymi organizowanymi przez ŚIR, urzeczywistniło marzenia wielu producentów a wśród nich niezłomnego pasjonata winoogrodnictwa Felicjana Gołębiewskiego z Pęchowa oraz Mariana Głodowskiego z Faliszowic.

Ponadto nawiązanie współpracy ze Styryjską Izbą Rolniczą  z siedzibą w Graz, w tym wyjazdy studyjne dla  rolników oraz wizytowaniem  tzw. „Apfelstrasse”, zaowocowało powołaniem  do życia „Sandomierskiego Szlaku Jabłkowego”, który aktualnie działa

    ŚIR uczestniczyła w inicjatywach na rzecz rozwoju regionu i kraju promując  wspólnie z Urzędem Marszałkowskim Ziemię Świętokrzyską na Targach „Grune woche” w Berlinie w Niemczech i Unitrze na Słowacji.

          Wpływ na kształtowanie rynków rolnych odbywał się również poprzez promocję i wdrażanie do praktyki znaków towarowych i promocyjnych. Świętokrzyska Izba Rolnicza jest właścicielem chronionego patentem znaku towarowego Wyśmienity Produkt Ziemi Sandomierskiej.

            W ramach poszukiwania alternatywnych źródeł dochodów ŚIR zainicjowała w województwie uprawę szparaga, której prekursorami byli: Zygmunt  Niedźwiecki z Kotuszowa  i  Sławomir Suchojad z Korytnicy. Było to możliwe dzięki nawiązaniu współpracy i podpisaniu umowy ze  Styryjską Izbą Rolniczą z Austrii, gdzie grupa 45 rolników ze świętokrzyskiego wizytowała tego typu gospodarstwa.

         Świętokrzyska Izba Rolnicza w partnerstwie z Krajowa Radą Izb Rolniczych i Agencją Rynku Rolnego  realizowała projekty w postaci pikników: „Piknik zbożowy”, „Piknik wołowy”, „Piknik wieprzowy” , „Piknik drobiowy” i „Piknik owocowo-warzywny”, mające na celu promocję  spożycia  wśród konsumentów zbóż poprzez  zwiększenie udziału w codziennej diecie ziarna zbóż i ich przetworów, mięsa wołowego, mięsa wieprzowego, drobiowego oraz owoców i warzyw. Pikniki finansowane były z Funduszu Promocji poszczególnych sektorów produkcji rolniczej.

W imprezach uczestniczyli zaproszeni przez ŚIR wystawcy – zakłady przetwórstwa zbóż, piekarnie, gospodarstwa agroturystyczne, Koła Gospodyń Wiejskich, masarnie i Lokalne Grupy Działania.

 Zorganizowano wyjazdy studyjno – szkoleniowe  min. w tematach:

„Kształtowanie czynników warunkujących produkcję wołowiny wysokiej jakości w gospodarstwach rolnych sposobem na zwiększenie wartości rynkowej i spożycia”. Wyjazd studyjno – szkoleniowy 45 rolników  na teren działania Izby Rolniczej Dolnej Austrii. Wizytowanie gospodarstw zajmujących się hodowlą  bydła rasy Simental w typie mięsnym.

„Kształtowanie w gospodarstwie rolnym czynników warunkujących produkcję żywca wieprzowego wysokiej jakości jako sposób poprawy opłacalności produkcji i zwiększenie wartości rynkowej”. Wyjazd studyjno – szkoleniowy dla  45 producentów trzody chlewnej  na teren Holandii – okolice Amsterdamu i Niemiec okolice Hanoweru i Hamburga.

„Kształtowanie czynników warunkujących produkcję mleka wysokiej jakości w gospodarstwie mleczarskim”.  Dwa wyjazdy  studyjno – szkoleniowe dla 90  producentów mleka  do Włoch. Było to możliwe dzięki  podpisaniu umowy z Izbą  Handlowo – Rolniczą w Trieście nad Adriatykiem.

„Szkolenie dla  liderów produkcji sadowniczej z zakresu produkcji, przetwórstwa i dystrybucji owoców przez grupy producentów” –wyjazd studyjny dla 45 sadowników i doradców- Austria, Słowenia, 2000r.

„Produkcja sadownicza w krajach Unii Europejskiej nad Jez. Bodeńskim- organizacja produkcji, sprzedaży, przetwórstwa”- 2 wyjazdy – 90 osób, 2000r.

         Wyjazd studyjny w roku 2009 dla 48 rolników do Kowna położonego na Litwie na wystawę rolniczą organizowaną  przez  Uniwersytet Rolniczy w Kownie. Wyjazd zorganizowano wspólnie z Urzędem Marszałkowskim Województwa Świętokrzyskiego.

         Wyjazd szkoleniowy na teren Holandii i Belgii. Celem wyjazdu było zapoznanie uczestników z funkcjonowaniem największej na świeci zegarowej giełdy kwiatowej w  miejscowości Alsmer  k. Amsterdamu oraz udział w targach rolniczych Agritime Mons Expo  Belgii, połączonych z europejskim championatem koni.    Jednym z  punktów programu była wizyta w Europarlamencie i spotkanie z Czesławem Siekierskim, Posłem do Parlamentu Europejskiego. W wyjedzie  uczestniczyli producenci rolni i przedstawiciele samorządu rolniczego. Wyjazd studyjny został w części sfinansowany z funduszy KSOW.

        „Produkty tradycyjne bez tajemnic” to  temat przewodni  wyjazdu studyjnego organizowanego przez ŚIR w 2010 roku dla 45 rolników i przedstawicieli gospodarstw agroturystycznych a także firm produkujących uznane już produkty tradycyjne w województwie świętokrzyskim do Włoch, które obok Francji są kolebką produktów tradycyjnych i doskonale  na nich zarabiają. Wyjazd w dużej części został sfinansowany przez Krajową Sieć Obszarów Wiejskich, Sekretariat Regionalny w Kielcach.

Wyjazd studyjny „Produkt regionalny i sprzedaż bezpośrednia produktów rolniczych w krajach Unii Europejskiej na przykładzie Słowacji, Węgier, Rumunii” 2012r. dotyczący produktów regionalnych w Unii Europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem uprawy winorośli i winiarstwa w krajach o podobnym stażu w Unii Europejskiej i znaczących tradycjach winiarskich tj. Słowacja, Węgry i Rumunia.

Uczestnikami wyjazdu studyjnego byli  delegaci Świętokrzyskiej Izby Rolniczej, rolnicy zajmujący się agroturystyką, produkcją winiarską oraz innymi formami przedsiębiorczości. pozarolniczej, w tym przedstawiciele Europejskiej Sieci Dziedzictwa Kulinarnego, doradcy – pracownicy ŚIR, przedstawiciele samorządu wojewódzkiego i powiatowego.

       „Odnawialne źródła energii w krajach Unii Europejskiej na przykładzie Danii i Szwecji” to kolejny projekt realizowany  przez Świętokrzyską Izbę Rolniczą w 2013 r. Celem tej wizyty było zapoznanie się jak odnawialnymi  źródłami energii rozporządzają liderzy w tym zakresie – Dania i Szwecja, na obecną chwilę najwięksi producenci tej energii w Unii Europejskiej, gdzie energia odnawialna  stanowi około 30 % energii w bilansie  paliwo energetycznym.

 „Przetwórstwo  i sprzedaż bezpośrednia produktów przetworzonych w gospodarstwach rolnych oraz zagospodarowanie odpadów z produkcji rolniczej.” -wyjazd studyjny do  Czech, Austrii i Niemiec w 2014 r. – dla grupy 45 rolników zainteresowanych przetwarzaniem produktów w gospodarstwie oraz przetwarzaniem odpadów (biogazownie) w tym rolników agroturystycznych.

       „Odnawialne źródła energii w krajach Unii Europejskiej na przykładzie Niemiec, Czech i Austrii”- wyjazd studyjny dla 45 rolników.  Wizytowanie farmy wiatrowej w okolicach Leipzig w Niemczech, pozyskiwanie oleju rzepakowego na zimno i ciepło oraz produkcja bioetanolu w Czechach, produkcja pelletów, brykietu i zrębków drzewnych oraz ogrzewania  budynku Izby Rolniczej w Austrii poprzez spalanie  ziarna owsa. Finansowanie – wkład własny uczestników oraz sponsorzy.

Szkolenia i wydarzenia

W latach 2000-2002 ŚIR we współpracy z Agrolinią 2000 zorganizowała 3 cykle szkoleń dla liderów rozwoju lokalnego, grup producentów i liderów turystyki wiejskiej. Brali w nich udział nie tylko potencjalni liderzy, rolnicy ale także przedstawiciele samorządów, czego efektem było powstanie grup producentów, z których wiele działa do dziś a także stowarzyszeń agroturystycznych z Świętokrzyską Federacją Agroturystyki i Turystyki Wiejskiej „Ziemia Świętokrzyska”, która jest dobrowolnym związkiem stowarzyszeń agroturystycznych województwa świętokrzyskiego. Wspólne działania  miały na celu rozwój gospodarstw agroturystycznych, promocji gospodarstw na targach, wystawach, pomocy w wydawaniu informatorów i folderów. W zakresie  wiejskiego gospodarstwa domowego działalność ŚIR ukierunkowana jest na rozwój agroturystyki jako dodatkowego źródła dochodu dla gospodarstw rolnych oraz produkcji ekologicznej.

Ważną częścią działalności jest także dbałość o rozwój przetwórstwa zywności w gospodarstwach rolnych, zwłaszcza mniejszych, co przyczynia się do ich większej dochodowości poprzez dywersyfikację wytwarzania i sprzedaży. Na przestrzeni lat zmiany w tym zakresie są duże, także zmiany przepisów prawnych, które umożliwiły legalną sprzedaż przetworów z gospodarstw. W zakres tych działalności wchodzą produkty lokalne, regionalne a także produkty współcześnie wytwarzane pod zapotrzebowanie rynku w ramach działalności MOL czy RHD.

W 2001 roku ŚIR przeprowadziła szkolenia z zakresu środków przedakcesyjnych pn. SAPARD dla agroturystyki.

W  2002 roku ŚIR zorganizowała w Sichowie  (pow. staszowski) 3-dniowe IX Forum Kobiet Wiejskich dla działaczek z izb rolniczych z całej Polski. Poświęcone ono było agroturystyce i dziedzictwu kulturowemu polskiej wsi oraz zachowaniu tożsamości regionalnej w warunkach Unii Europejskiej. Podczas Forum były wykłady, dyskusje, zapoznanie się z walorami kulturowymi świętokrzyskiego na miejscu oraz w terenie, podczas zwiedzania atrakcji wsi w naszym województwie. Forum sfinansowane zostało z Funduszu Agrolinia 2000, środków własnych izb uczestniczących w Forum oraz środków ŚIR.

          ŚIR wspólnie z MRiRW ze środków pochodzących z PROW na lata 2007 – 2013 organizowała szkolenia pn. „Uczestnictwo Rolników w systemach  jakości żywności” , „Grupy Producentów Rolnych”,  i „Działania informacyjne i promocyjne”. Przeszkolonych zostało 230 rolników.

         W roku 2011 i 2012  Świętokrzyska Izba Rolnicza i Krajowa Rada Izb Rolniczych zorganizowała cykl szkoleń nr: „Produkcja biogazu rolniczego – korzyści i zagrożenia” w ramach działania „Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie objętego PROW na lata 2007-2013”. Ze szkoleń skorzystało 238 rolników. Szkolenia teoretyczne połączone były z jednodniowym wyjazdem do biogazowni na teren województwa śląskiego i lubelskiego.

          Izba jako lider  w konsorcjum ze Świętokrzyskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego i Rejonowym Związkiem Rolników , Kółek i Organizacji Rolniczych w Sandomierzu realizowała cykl szkoleń „Produkcja mięsa wysokiej jakości – mięso wołowe” oraz „Produkcja mięsa wysokiej  jakości szansą opłacalności produkcji – mięso drobiowe”

Przeprowadzono po 96 szkoleń z każdego projektu  i przeszkolono w sumie 4512 rolników. Szkolenia   sfinansował „Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich – Europa inwestująca w obszary wiejskie”

          ŚIR  jest organizatorem konkursu „Piękna, Bezpieczna i Przyjazna Środowisku Zagroda” co w znaczny sposób przyczyniło się do poprawy estetyki i bezpieczeństwa pracy w gospodarstwach rolnych województwa świętokrzyskiego. Jest również współorganizatorem „Świętokrzyskich Dożynek Wojewódzkich” , konkursu na „Chłopa Roku” oraz „Ogólnopolskiego Zlotu Wojciechów i Bartoszów” , które odbywają się  cyklicznie w ostatnią niedzielę kwietnia każdego roku w Racławicach.

          Świętokrzyska Izba Rolnicza od początku swojej działalności aktywnie uczestniczy w organizacji Targów Agrotech, poprzez swoje stoiska  promocyjne, organizowanie konferencji i seminariów.  Od 2009 roku do współpracy włączyła się  Krajowa Rada Izb Rolniczych oraz  Izby wojewódzkie. Międzynarodowe Targi Agrotech to jedna z największych w Europie imprez wystawienniczych poświęconych technice rolniczej.

Świętokrzyska Izba Rolnicza organizowała wyjazdy  na AGRO SHOW w Bednarach koło Poznania oraz Międzynarodowe Targi Hodowli i Rozwoju Obszarów Wiejskich FARMA.

            Każdego roku ŚIR funduje jednorazowe stypendia  w formie nagród rzeczowych oraz przekazuje listy gratulacyjne dla najlepszych abiturientów klas o profilu rolniczym Szkół Rolniczych w województwie świętokrzyskim.

          ŚIR wspólnie z izbami  ościennymi – Małopolską, Śląską, Podkarpacką, lubelską i Opolską tworzy Porozumienie Izb Rolniczych Polski Południowo – Wschodniej. Podczas  spotkań omawiane są problemy oraz propozycje ich rozwiązania, które dotyczą aktualnej sytuacji w rolnictwie.

         W zakresie podnoszenia jakości środków i urządzeń stosowanych w działalności rolniczej oraz na rzecz poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa  w rolnictwie Izba współpracuje z Państwową Inspekcja Pracy, Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w ramach Wojewódzkiej Komisji ds. Bezpieczeństwa i Higieny Pracy w Rolnictwie. Izba jest współorganizatorem konkursów takich jak: „Bezpieczna Wieś w Oczach Dziecka” czy  „Bezpieczne Gospodarstwo Rolne”. Wielu z nich zajmowało wysokie miejsca w eliminacjach krajowych, jak na przykład Adam Szymański z Łukawy, pow. sandomierski, w 2004 roku zajął  I miejsce w kraju.

          Świętokrzyska Izba Rolnicza, korzystając z różnych okazji identyfikowała problemy z poszukiwaniem próby ich rozwiązania poprzez dyskusję w gronie fachowców. Z przykład niech posłuży zorganizowanie debaty pn. „Rolnictwa ekologiczne” , której celem było przygotowanie doradców rolniczych i rolników do przekazywania wiedzy o systemie rolnictwa ekologicznego i oznaczanie jej produktów, a także pomocy rolnikom i przetwórcom pragnącym poddać się  procedurze certyfikacji.

Zorganizowanie  wyjazdów  studyjnych jako nagrodę dla nauczycieli i uczniów  szkół rolniczych  z Podzamcza, Mokoszyna, Sichowa Dużego i Chrobrza biorących udział w olimpiadzie ekologicznej na teren Austrii i Słowenii. Zwiedzanie drogi jabłkowej  „Apfelstrasse” w Styrii w Austrii ,  szkoły rolniczej w Mariborze w Słowenii., winnic w okolicach Lubliany i Maribor. Nawiązanie współpracy z prof. Pucko z Akademii Rolniczej w Mariborze.

Zorganizowała również wspólnie z Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich i Ośrodkiem Promowania i Wspierania Przedsiębiorczości Rolnej w Sandomierzu debatę pn. „Pytania o przyszłość Polskiej Wsi”. Do udziału  w debacie zaproszono m.in. Eurodeputowanego  Czesława Siekierskiego.

ŚIR zorganizowała także wiele konferencji merytorycznych dotyczących produkcji rolnej, jej organizacji, także dywersyfikacji. Nie sposób wszystkich tutaj wymienić.

         Przedstawiciele Izby uczestniczyli na bieżąco w pracach organów i zespołów działających na rzecz przebudowy rolnictwa świętokrzyskiego. Przejawiało  się to m.in. w pracach Komitetu  Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007-2013, Wojewódzkiej Rady Zatrudnienia, Społecznej Rady Doradztwa Rolniczego, Rady Gospodarki Wodnej Regionu Wodnego Górnej Wisły.

Opracowanie: Ewa Borycka –główny specjalista w ŚIR przy współpracy z Julianem Tryka – główny specjalista w ŚIR i Anna Mazur – inspektor w ŚIR Biuro Powiatowe Staszów