W odpowiedzi na wniosek izb rolniczych w sprawie rozpatrzenia kwestii związanych z ograniczeniami w handlu bydłem pomiędzy strefami zagrożenia chorobą niebieskiego języka (BTV), Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pismem z dnia 22 października 2025 r., przedstawiło następujące wyjaśnienia.

Zgodnie z rozporządzeniem (1) bydło może być przemieszczane z obszaru, na którym występuje choroba niebieskiego języka lub zagrożenie wystąpienia tej choroby, po spełnieniu co najmniej jednego z wymagań zawartych w sekcji 1 rozdziale 2 w części II załącznika V do rozporządzenia delegowanego Komisji (EU) 2020/689 (2).

W ramach wymagania określonego w ust. 7 ww. przepisu rozporządzenia delegowanego Komisji w Polsce bydło może być przemieszczane do innego gospodarstwa zlokalizowanego poza ww. obszarem po spełnieniu m.in. następujących wymagań:

• w okresie nie dłuższym niż 30 dni przed przemieszczeniem bydła w gospodarstwie, z którego te zwierzęta mają zostać przemieszczone, nie potwierdzono choroby niebieskiego języka oraz
• nie wcześniej niż 30 dni przed przemieszczeniem bydła od tych zwierząt zostały pobrane próbki do badania laboratoryjnego w kierunku choroby niebieskiego języka, które zostało przeprowadzone metodą serologiczną i którego wynik jest ujemny.

Określając obowiązek realizacji ww. badania laboratoryjnego przed przemieszczeniem wzięto pod uwagę opinię wiodącej jednostki naukowo-badawczej w zakresie epidemiologii chorób zwierząt, tj. Państwowego Instytutu Weterynaryjnego – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach oraz rekomendację Głównego Lekarza Weterynarii. Rezygnacja z takich badań mogłaby niekorzystnie wpłynąć na obecny status choroby niebieskiego języka w Polsce, a tym samym przyczynić się do niekontrolowanego rozprzestrzenienia zakażeń wirusem BTV na obszary kraju, w których choroba dotychczas nie występuje. Skutkowałoby to utratą statusu obszarów wolnych od tej choroby przez terytorium Polski położone poza obszarem wskazanym w rozporządzeniu (1), co z kolei mogłoby doprowadzić do ograniczeń eksportowych i trudności w sprzedaży wołowiny na rynkach zagranicznych.

W tym miejscu należy podkreślić, że od 25 września 2025 r. obowiązują opracowane przez Głównego Lekarza Weterynarii „Warunki dotyczące zezwoleń na przemieszczanie z państw członkowskich do stref w Polsce bez statusu obszaru wolnego od choroby i bez zatwierdzonego programu likwidacji zakażenia wirusem choroby niebieskiego języka utrzymywanego bydła, owiec i kóz, utrzymywanych zwierząt wielbłądowatych, utrzymywanych zwierząt jeleniowatych i innych utrzymywanych zwierząt kopytnych w związku z chorobą niebieskiego języka”. O ich przyjęciu zostały poinformowane inne państwa członkowskie UE oraz Komisja Europejska. Pozwala to na przemieszczanie do Polski na obszary wskazane w załączniku do rozporządzenia (1) m.in. bydła, które nie spełnia co najmniej jednego z wymagań określonych w części II rozdział 2 sekcja 1 pkt 1-3 załącznika V do rozporządzenia 2020/689 (2), na warunkach wskazanych w ww. dokumencie.

Jednocześnie, z uwagi na zagrożenie jakie niesie ze sobą rozprzestrzenianie się chorób zwierząt, apeluję do Pana Prezesa o rozpowszechnianie wśród hodowców zwierząt informacji dotyczącej konieczności zakupu zwierząt jedynie z legalnych źródeł, oznakowanych i posiadających wymagane dokumenty oraz niezwłocznego zgłaszania podejrzeń występowania chorób do powiatowych lekarzy weterynarii. Brak takich zgłoszeń powoduje zagrożenie epidemiologiczne o wymiarze nie tylko lokalnym i ryzyko rozprzestrzeniania się chorób na duże odległości, czego można byłoby uniknąć przerywając łańcuch ich szerzenia na początkowym etapie rozwoju.

Podstawa prawna:

• rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 grudnia 2024 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem choroby niebieskiego języka (Dz. U. z 2024, poz. 1906, z późn. zm.);
• rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2020/689 z dnia 17 grudnia 2019 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 w odniesieniu do zasad dotyczących nadzoru, programów likwidacji choroby oraz statusu obszaru wolnego od choroby w przypadku niektórych chorób umieszczonych w wykazie i niektórych nowo występujących chorób (Dz. Urz. UE L 174 z 03.06.2020, str. 211, z późn. zm.).