10 grudnia 2025 r. w siedzibie KRIR w Parzniewie odbyło się X posiedzenie Krajowej Rady Izb Rolniczych VII kadencji. Gośćmi posiedzenia byli: Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pan Stefan Krajewski, Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Pan Tomasz Ślusarczyk, Wiceprezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Pan Leszek Szymański, Zastępca Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Pan Leszek Iwaniuk, Dyrektor Departamentu Gospodarowania Zasobem KOWR Pan Robert Gnat.

Podczas posiedzenia przyjęto stanowisko KRIR w sprawie aktualnej sytuacji w rolnictwie, którego treść prezentujemy poniżej.

Krajowa Rada Izb Rolniczych w pełni solidaryzuje się z rolnikami, którzy protestują w celu ochrony swoich gospodarstw, w związku z brakiem opłacalności produkcji rolnej spowodowanej sytuacją gospodarczą – niskimi cenami płodów rolnych i wysokimi kosztami produkcji oraz zagrożeniami wynikającymi z obecnej sytuacji geopolitycznej i gospodarczej w Świecie.

Krajowa Rada Izb Rolniczych oczekuje pilnych rozwiązań zmniejszenia nadwyżki podaży zboża w Polsce zaproponowanych przez KRIR w uchwale nr 10/2025 z dnia 17 września 2025 r. lub innych skutecznych działań Rządu RP.

Oczekujemy również propozycji Rządu RP obniżenia kosztów produkcji rolnej poprzez np. uznanie polskich zakładów produkujących nawozy azotowe jako zakładów strategicznych zwalniając je z wymogów ETS.

Krajowa Rada Izb Rolniczych uważa, że zarówno w polityce UE, jak i krajowej brak jest kompleksowej i spójnej ochrony rodzinnych gospodarstw rolnych, dlatego KRIR domaga się jej wprowadzenia.

Krajowa Rada Izb Rolniczych żąda, aby najwyższe organa władzy w Polsce podjęły działania, na wzór francuskich przywódców, uzgadniania z rolnikami zabezpieczenia interesów rodzimych producentów rolnych przed umowami międzynarodowymi liberalizującymi handel międzynarodowy  artykułami rolno-spożywczymi.

Krajowa Rada Izb Rolniczych wnosi o przedstawienie przez Rząd RP propozycji zapewnienia odpowiedniego poziomu finansowania rolnictwa w nowej perspektywie finansowej, w sytuacji braku odrębnego budżetu na WPR w szczególności na II jej filar ze szczegółową wizją rozwoju gospodarstw rolnych do roku 2035.

Dlatego, Krajowa Rada żąda zapisania przez Rząd RP w dokumencie rządowym odrębnego finansowania WPR z wyodrębnionym odpowiednio wysokim budżetem. Domagamy się, aby w dokumencie Strategia Rozwoju Polski do 2035 roku zamieścić finansowanie gospodarstw rolnych w tym WPR  jako odrębny rozdział z uszczegółowionym zagadnieniem budżetowania WPR zarówno z budżetu UE, jak i krajowego na takim poziomie, który zapewniłby do roku 2035 utrzymanie prowadzenia gospodarstw rolnych z perspektywą ich rozwoju. 

Krajowa Rada Izb Rolniczych domaga się zorganizowania przez Rząd RP okrągłego stołu w obszarze palących problemów rolniczych i doproszenie przedstawicieli KRIR do prac w tym gremium w celu wypracowania wspólnych rozwiązań, które mogłyby być wdrożone przez Rząd RP.

Minister Stefan Krajewski przedstawił pakiet działań, które wdraża rząd, by ustabilizować sytuację gospodarstw, poprawić bezpieczeństwo produkcji i wzmocnić pozycję rolników w łańcuchu dostaw. Zapowiedział też kolejne etapy prac nad kluczowymi ustawami oraz dalsze wsparcie dla sektorów dotkniętych kryzysami.

Kluczowe ustawy na finiszu prac rządowych

Minister przypomniał, że trzy fundamentalne projekty – ustawa o aktywnym rolniku, ustawa o zachowaniu funkcji produkcyjnej wsi i pakiet blokujący sprzedaż państwowej ziemi – wchodzą w decydującą fazę.

– Pamiętacie Państwo moje zapowiedzi dotyczące trzech ustaw, które chcę przeprowadzić jako pierwsze. To jest aktywny rolnik, zachowanie funkcji produkcyjnej wsi oraz uregulowanie i zablokowanie sprzedaży ziemi z zasobu Skarbu Państwa. To wszystko się dzieje – powiedział.

Ustawa o aktywnym rolniku trafiła na Stały Komitet RM i wkrótce będzie procedowana przez rząd. Projekt dotyczący ziemi państwowej został przyjęty przez Radę Ministrów i zmierza do Sejmu.

– Jeżeli resort będzie upierał się przy zmianach, które utrudnią tempo prac, znajdziemy grupę posłów i złożymy projekt poselski. Te ustawy muszą przejść – podkreślił minister.

Wsparcie dla gospodarstw dotkniętych chorobami zwierząt

Minister przedstawił skalę pomocy wypłaconej w 2025 roku gospodarstwom dotkniętym ASF, HPAI i innymi chorobami.

– Ponad 2 miliardy złotych zostało w tym roku wypłacone tym gospodarstwom, gdzie wystąpiły choroby zwierząt. To rzekomy pomór świń, grypa ptaków, ale też ASF. To bardzo duże środki i ta pomoc będzie kontynuowana – zaznaczył.

Zapowiedział również usprawnienia w bioasekuracji i zmianę modelu odszkodowań.

– Musimy odejść od systemu zero-jedynkowego. Nie może być tak, że za drobny brak farmy tracą całe wsparcie. Teraz potrącenia będą proporcjonalne i sprawiedliwe – podkreślił.

Utylizacja i szczepienia: nowe przepisy i większa kontrola państwa

Minister zapowiedział zmiany na rynku utylizacji zwierząt.

– Dzisiaj działają realnie dwie duże firmy i dyktują warunki. Musimy przywrócić rolnikom wpływ na system. Jeżeli nie będzie zmian, za chwilę wrócą problemy, które pamiętamy z przeszłości – mówił.

Wskazał też na konieczność poprawy dostępności szczepionek, szczególnie dla mniejszych stad.

– Szczepionki muszą być w mniejszych opakowaniach – na 50 sztuk, a nie na setki. To podstawowy problem dla gospodarstw, które mają 15–20 sztuk zwierząt. Zmienimy to – zapowiedział.

Rynki światowe i negocjacje unijne

Minister odniósł się do kluczowych dla Polski negocjacji handlowych.

– Chcielibyśmy, żeby umowa z Mercosur w ogóle nie została podpisana, ale to decyzja Komisji Europejskiej, nie Polski. Dlatego walczymy o jak najwięcej klauzul ochronnych i to się udaje. W ostatnich dniach udało się obniżyć poziom automatycznych korekt cenowych z 10% do 5% – mówił.

W sprawie handlu z Ukrainą wskazał na potrzebę realnej kontroli przepływu towarów.

– Nie mam problemu, żeby utrzymać embargo lub wprowadzić je ponownie, jeśli będzie nadmierny napływ produktów. Potrzebujemy jednak pełnej analizy i skutecznych kontroli na granicach. Zgłaszajcie każdą nieprawidłowość – to niezwykle ważne – zaapelował.

Walka z nieuczciwymi praktykami rynkowymi

Minister Krajewski przypomniał, że resort kieruje do UOKiK kolejne wnioski dotyczące podejrzeń zmów cenowych, dumpingowych promocji i nadużywania pozycji dominującej.

– W ciągu pierwszych trzech miesięcy wysłałem trzy zgłoszenia do UOKiK w sprawie rynku owoców i warzyw, cen poniżej kosztów wytworzenia i zakresu marek własnych. Kary muszą być realne, a nie symboliczne – wskazał.

Odwołał się również do niedawnych decyzji UOKiK wobec producentów maszyn rolniczych naruszających zasady konkurencji.

– Mówiono, że się nie da, a jednak – 170 milionów złotych kary. Takie działania porządkują rynek i będą kontynuowane – podkreślił.

Trudna sytuacja na rynkach

Minister zwrócił uwagę na pogarszającą się opłacalność produkcji.

– Ceny wróciły do poziomu z początku lat dwutysięcznych, a koszty wytworzenia są nieporównywalnie wyższe. Dlatego przygotowujemy formę wsparcia dla trzody chlewnej, którą chcę przedyskutować z Komisją Europejską – zapowiedział.

Podkreślił też konieczność skracania łańcuchów dostaw.

– Ceny w skupie i ceny na półkach różnią się drastycznie. Trzeba eliminować pośredników, którzy nadmiernie zarabiają na pracy rolników – mówił.

KGS i narzędzia rynkowe państwa

Minister ponownie podkreślił sens zaangażowania państwa w narzędzia rynkowe.

– Kiedy tylko pojawiła się informacja o sprzedaży sieci, skierowałem pismo do Ministerstwa Aktywów Państwowych, żeby podjąć działania i ją odkupić. Rolnicy od lat mówią, że Polska musi mieć sieć, która wpływa na rynek – podkreślił.

Finansowanie, dopłaty, kredyty i Płatności Bezpośrednie

Minister omówił wykonanie PS WPR i skuteczność wypłat w 2025 roku.

– Wypłaciliśmy rekordowe zaliczki – ponad 11,5 mld zł – i szybko uruchamiamy płatności końcowe. Lepiej dostać środki w październiku i listopadzie niż w marcu czy czerwcu. To realnie pomaga gospodarstwom – powiedział.

Przypomniał też o kredytach preferencyjnych.

– Proponowałem historycznie najniższe oprocentowanie – 1 procent. Po zmianach stóp procentowych te kredyty są dziś w praktyce na 0%. Zwiększyliśmy dostępne środki z 750 mln do ponad 2 mld, a dodatkowe 0,5 mld zł będzie dostępne dzięki zmianom w gwarancjach – wyjaśnił.

Współpraca z Izbami Rolniczymi i nowy model konsultacji

Minister podkreślił rolę KRIR w reprezentowaniu środowiska rolniczego.

– Stawiam na współpracę z Izbami. Izby reprezentują wszystkich rolników. Musimy wspólnie przygotować projekt zmian, który pozwoli, by wybory do Izb Rolniczych były prawdziwym świętem rolników, a nie poszukiwaniem chętnych – powiedział.

Zaproponował też system zgłaszania problemów branżowych przez platformę cyfrową.

– Być może trzeba stworzyć narzędzie, które pokaże, że 30 czy 50 organizacji zgłasza ten sam problem. To pozwoli rozwiązywać go systemowo, a nie tylko w reakcji na pojedyncze postulaty – zaznaczył.

Infrastruktura obszarów wiejskich i jakość życia rolników

Minister przypomniał, że inwestycje na wsi muszą obejmować nie tylko rolnictwo sensu stricto.

– Potrzebujemy dróg dojazdowych, sieci kanalizacyjnych, wodociągów i dostępu do internetu. Nie może być tak, że jedyny zasięg jest wtedy, gdy telefon leży w jednym miejscu pod ładowarką. Musimy to zmienić – powiedział.

Na koniec minister podziękował rolnikom i delegatom KRIR za współpracę.

– Wyzwań jest bardzo dużo – przepisy, pogoda, rynki światowe, choroby zwierząt. Ale resort jest otwarty, drzwi są otwarte dla wszystkich rolników i organizacji. Dziękuję za merytoryczne pytania i podpowiedzi, bo one naprawdę pomagają zmieniać rolnictwo – podsumował minister S.Krajewski.

Źródło : KRIR i MRiRW