Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych, popierając wniosek zgłoszony na posiedzeniu Rady ds. Kobiet i Rodzin z obszarów wiejskich przy Krajowej Radzie Izb Rolniczych, które odbyło się w Wieliczce w marcu br. wystąpił 13 maja 2025 r. do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o zmianę przepisów dotyczących renty wdowiej.
Według obecnych przepisów renta wdowia nie przysługuje emerytom i rencistom posiadającym ziemie rolniczą. Jest to warunek uniemożliwiający wielu osobom uzyskanie tego świadczenia pomimo spełnienia ogólnych warunków zawartych w ustawie, tj.:
- osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, tj. 60 lat kobieta i 65 lat mężczyzna;
- pozostawania we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka;
- nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż przed osiągnieciem 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna);
- nie zawarcia nowego związku małżeńskiego po śmierci małżonka, po którym przysługuje renta rodzinna.
Jest to przepis, który dyskryminuje rolników ponieważ zmusza ich do zrezygnowania z posiadania własnej ziemi.
Zarząd KRIR wnioskował również o zmianę kolejnego niesprawiedliwego przepisu, który powoduje, że jeżeli mąż pracował 15 czy nawet 20 lat ale w ostatnich latach życia przed śmiercią nie pracował, to dzieciom nie przysługuje renta rodzinna. Sprawiedliwość społeczna nakazuje przyznanie renty ze środków zgromadzonych z wpłaconych składek ojca.
W odpowiedzi na pismo Zarządu KRIR przekazane przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej 11 czerwca 2025 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi przekazał następujące informacje:
„na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, które weszły w życie 1 stycznia 2025 r., możliwa będzie od 1 lipca tego roku, jednoczesna wypłata renty rodzinnej nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem oraz emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy w odpowiedniej proporcji.
Przedmiotowe zmiany dotyczą nie tylko osób ubezpieczonych w ZUS, ale również tych osób, które podlegają ubezpieczeniu w KRUS na podstawie zmienionych przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Renta wdowia nie jest uzależniona od zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej. Warunkiem jest posiadanie prawa do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, w tym renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Suma tych świadczeń nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury, co w 2025 roku wynosi 5636,73 zł brutto.
W odniesieniu do kwestii renty rodzinnej, w systemie rolniczego ubezpieczenia społecznego zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (2), renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny zmarłego:
1) emeryta lub rencisty mającego ustalone prawo do emerytury albo renty rolniczej z ubezpieczenia;
2) ubezpieczonego, który w chwili śmierci spełniał warunki do uzyskania emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy; przyjmuje się, że był on całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym.
Podnoszona przez Państwa kwestia dotycząca możliwości zmiany przepisów w zakresie nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym rodzicu, tj. po przepracowaniu przez niego 15 czy nawet 20 lat bez prawa do renty/emerytury w chwili śmierci, wymaga poddania pogłębionej analizie i przede wszystkim zmian w kwestii nabywania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Niemniej jednak konieczne będzie uwzględnienie w niej z jednej strony obowiązujących zasad ustrojowych naszego państwa dotyczących stałości systemów emerytalno-rentowych, a z drugiej równowagi w zakresie interesów ubezpieczonych i świadczeniobiorców.”
KRIR-MR-496-2025 wniosek Rady Kobiet renta wdowia do MRPiPSPobierz
KRIR-MR-496-2025 renta wdowia odpowiedź Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Cz. Siekierski