W nawiązaniu do pisma, w którym zarząd Świętokrzyskiej Izby Rolniczej wystąpił do ministra rolnictwa z prośbą i postulatami koniecznej natychmiastowej pomocy dla rolników, którzy ucierpieli w wyniku nawałnic i burz 13/14 lipca br. otrzymaliśmy odpowiedź z MRiRW, którą w całości przytaczamy:
"W związku z pismem Świętokrzyskiej Izby Rolniczej z 17.07.2024 r., dotyczącym
pomocy dla rolników z powiatu jędrzejowskiego, u których wystąpił kataklizm z 13
na 14 lipca br., uprzejmie informuję, że stan klęski żywiołowej zgodnie z ustawą o
stanie klęski żywiołowej z dnia 18 kwietnia 2002 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1897)
rozumie się przez to katastrofę naturalną lub awarię techniczną, których skutki
zagrażają życiu lub zdrowiu dużej liczby osób, mieniu w wielkich rozmiarach albo
środowisku na znacznych obszarach, a pomoc i ochrona mogą być skutecznie podjęte
tylko przy zastosowaniu nadzwyczajnych środków, we współdziałaniu różnych
organów i instytucji oraz specjalistycznych służb i formacji działających pod
jednolitym kierownictwem.
Zgodnie zaś z art. 232 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w celu zapobieżenia
skutkom katastrof naturalnych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz w celu ich
usunięcia Rada Ministrów w drodze rozporządzenia, może wprowadzić na czas
oznaczony, nie dłuższy niż 30 dni na części albo na całym terytorium państwa.
Przepisy powyższej ustawy określają tryb wprowadzenia i zniesienia stanu klęski
żywiołowej, a także zasady działania organów władzy publicznej oraz zakres
ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela w czasie stanu klęski żywiołowej.
Przedstawiając powyższe rozważenia wymaga, czy środki, które się stosuje w stanie
klęski żywiołowej takie jak np. różne rodzaje ograniczeń wolności i praw człowieka i
obywatela czy użycie wojska, będą adekwatne w tej sytuacji i czy przyczynią się do
rozwiązania problemu.
Należy również podkreślić, że ogłoszenie stanu klęski żywiołowej nie stanowi
samoistnej, czy nawet dodatkowej, przesłanki do otrzymania nadzwyczajnej pomocy
finansowej z budżetu państwa przez poszkodowane podmioty, w tym rolników.
Niezależnie od powyższego producenci rolni poszkodowani w wyniku niekorzystnych
zjawisk atmosferycznych w tym nawałnice mogą ubiegać się o:
preferencyjny kredyty na wznowienie produkcji i odtworzenie środków
trwałych.
Kredyt na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych
produkcji rolnej, w których wystąpiły szkody spowodowane niekorzystnymi
warunkami atmosferycznymi może zostać udzielony w terminie do 12 miesięcy od
daty sporządzenia protokołu przez komisję powołaną przez wojewodę.
Oprocentowanie tych kredytów wynosi 0,5% dla producenta rolnego, który w dniu
wystąpienia szkód posiadał ubezpieczone 50% powierzchni upraw rolnych, z
wyłączeniem wieloletnich użytków zielonych, lub co najmniej 50% liczby zwierząt
gospodarskich, w przypadku pozostałych producentów rolnych oprocentowanie
obecnie wynosi 4,93%.
Szczegółowe informacje o warunkach i zasadach udzielania kredytów oraz w jakich
bankach można starać o ww. kredyty znajdują się na stronie Agencji Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa: https://www.gov.pl/web/arimr/1-kredyty-preferencyjne;
ulgę w opłaceniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne oraz
regulowaniu zaległości z tego tytułu w formie odroczenia terminu płatności
składek i rozłożenia ich na dogodne raty, a także umorzenie w całości lub w
części bieżących składek na wniosek złożony do KRUS (art. 41a ustawy z dnia
20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników – Dz. U z 2022 r.
poz. 933, 1155 i 2140). W oparciu o ww. przepis, poszkodowani rolnicy mogą
składać do właściwej jednostki organizacyjnej KRUS (placówki terenowej lub
oddziału regionalnego), w której są ubezpieczeni, indywidualne wnioski o
udzielenie ulgi w spłacie składek na ubezpieczenie społeczne rolników, w tym
wnioski o ich umorzenie.
W celu skorzystania z wymienionej formy pomocy wniosek należy przesłać pocztą
lub przez ePUAP albo złożyć osobiście w macierzystej jednostce organizacyjnej
KRUS.
odroczenie i rozłożenie na raty płatności z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy
nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz ulg w opłatach
czynszu, a także umorzenia raty płatności czynszu z tytułu umów dzierżawy
(art. 23a ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu
nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, Dz.U. t.j. z 2024 r. poz. 589);
ulgę w podatku rolnym, na indywidualny wniosek producenta rolnego
złożony do wójta (art. 67a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja
podatkowa, Dz.U. t.j. z 2023 r. poz. 2383 i 2760).
Ponadto w celu zmniejszenia obciążeń finansowych producentów rolnych możliwe
jest ubezpieczenie upraw rolnych i zwierząt gospodarskich z dopłatą z budżetu
państwa w wysokości 65% składki należnej do zapłaty przez producenta rolnego.
Dopłaty przysługują z tytułu zawarcia umów ubezpieczenia od wystąpienia
następujących zdarzeń losowych:
- dla produkcji roślinnej (tj. upraw – zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu,
tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków,
buraków cukrowych lub roślin strączkowych) od: huraganu, powodzi, deszczu
nawalnego, gradu, pioruna, obsunięcia się ziemi, lawiny, suszy, ujemnych skutków
przezimowania lub przymrozków wiosennych, - dla produkcji zwierzęcej (tj. bydła, koni, owiec, kóz, drobiu lub świń) od: huraganu,
powodzi, deszczu nawalnego, gradu, pioruna, obsunięcia się ziemi, lawiny, uboju z
konieczności.
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi podpisał umowy na 2024 r. w sprawie dopłat do
składek ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich z 9 zakładami
ubezpieczeń, są to:
- Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A.,
- Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW”,
- Generali Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.,
- AGRO Ubezpieczenia Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych,
- InterRisk Towarzystwo Ubezpieczeń SA Vienna Insurance Group,
- TUZ Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych,
- VH VVaG Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych Oddział w Polsce,
- Sopockie Towarzystwo Ubezpieczeń ERGO Hestia S.A.,
- Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji WARTA S.A.
W ustawie budżetowej na 2024 r. na dopłaty do ubezpieczeń upraw rolnych i
zwierząt gospodarskich zostały zaplanowane środki w kwocie 920 504 tys. zł.
Obecnie procedowany jest projekt ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i
zwierząt gospodarskich, który jest w trakcie uzgodnień międzyresortowych i
konsultacji społecznych. Projekt ustawy ma na celu umożliwienie rolnikom uzyskania
dopłat z budżetu państwa do składek ubezpieczeń upraw słonecznika, facelii, lnu,
konopi włóknistych, bobowatych drobnonasiennych, gorczycy i roślin zielarskich i
doprecyzowanie stosowania dopłat z budżetu państwa do uprawy gryki (uprawa
zbożowa) i soi (uprawa bobowatych grubonasiennych) oraz podniesienie
maksymalnej wysokości dopłat z budżetu państwa do składki producenta rolnego z
tytułu ubezpieczenia upraw i zwierząt gospodarskich z 65% do 70%.
Zaproponowano również rozwiązania umożliwiające zniesienie barier w dostępie do
dotowanych ubezpieczeń upraw sadowniczych.
Jednocześnie informuję, że producenci rolni mogą również ubiegać się do 31 grudnia
br. o kredyty na utrzymanie płynności finansowej - linia UP.
Pomoc polega na stosowaniu dopłat do oprocentowania kredytów bankowych
udzielonych producentowi rolnemu, w celu poprawy płynności finansowej w związku
z ograniczeniami na rynku rolnym spowodowanymi agresją Federacji Rosyjskiej
wobec Ukrainy.
Może on zostać udzielony na uregulowanie zobowiązań finansowych związanych z
prowadzeniem działalności rolniczej w gospodarstwie rolnym oraz ponoszenie przez
producentów rolnych bieżących nakładów przyczyniających się do poprawy
płynności finansowej.
Kwota kredytów udzielonych producentowi rolnemu nie może przekroczyć kwoty:
100 000 zł – gdy producent rolny prowadzi gospodarstwo rolne w rozumieniu
przepisów o podatku rolnym o powierzchni nie większej niż 50 ha użytków rolnych;
200 000 zł – gdy producent rolny prowadzi gospodarstwo rolne w rozumieniu
przepisów o podatku rolnym o powierzchni powyżej 50 ha i nie większej niż 100 ha
użytków rolnych;
400 000 zł – gdy producent rolny prowadzi gospodarstwo rolne w rozumieniu
przepisów o podatku rolnym o powierzchni powyżej 100 ha użytków rolnych.
Oprocentowanie należne bankowi płacone przez kredytobiorcę wynosi 2%.
Jednocześnie informuję, że w ramach interwencji I.10.4 Planu Strategicznego dla
Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 producenci rolni mogą wnioskować o
wsparcie przedsięwzięć związanych z adaptację do zmian klimatu oraz ograniczenie
oddziaływania niekorzystnych warunków pogodowych, w tym poprzez budowę lub
zakup elementów infrastruktury technicznej pod kątem adaptacji do niekorzystnych
warunków pogodowych takich jak siatki przeciwgradowe i systemy wspomagania
decyzji.
Intensywność pomocy na tego typu inwestycje wynosi do 65% kosztów
kwalifikowalnych. Maksymalna wysokość pomocy na jednego beneficjenta i na jedno
gospodarstwo w okresie realizacji PS WPR wynosi 200 tys. zł.
Pomoc przyznaje się na operację o planowanej wysokości kosztów kwalifikowalnych
powyżej 20 tys. zł. W ramach tej interwencji mogą być również realizowane operacje
zbiorowe (grupa co najmniej 3 rolników). Intensywność pomocy w przypadku
operacji zbiorowych wynosi do 80% kosztów kwalifikowalnych operacji, a
przedmiotem dofinansowania mogą być np. maszyny i urządzenia stosowane do
produkcji rolnej.
Katalog inwestycji objętych wsparciem został określony w Wytycznych
szczegółowych w zakresie przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej w
ramach PS WPR dla interwencji I.10.4 Inwestycje przyczyniające się do ochrony
środowiska i klimatu https://www.gov.pl/web/rolnictwo/wytyczne-szczegolowe
Zgodnie z Harmonogramem planowanych przez ARiMR naborów wniosków w
ramach PS WPR, nabór na Interwencje „Inwestycje przyczyniające się do ochrony
środowiska i klimatu”, planowany jest na koniec 2024 r.
https://www.gov.pl/web/arimr/harmonogram-naborow-wnioskow-o-
przyznaniepomocy-w-2024-r-w-ramach-planu-strategicznego-dla-wspolnej-polityki-
rolnej-nalata-2023-2027
Producenci rolni, którzy mają trudności ze spłatą czynnych kredytów z dopłatami
Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do oprocentowania mogą ubiegać
się w banku o:
a) zastosowanie prolongaty spłaty rat kapitału i odsetek, o ile określony w
umowie kredytu termin ich spłaty jeszcze nie minął,
b) wydłużenie okresu kredytowania poza przewidziany w umowie kredytu, o ile
określony w umowie kredytu okres kredytowania jeszcze nie minął,
c) zmianę kierunku produkcji na inny określony w zasadach udzielania kredytów.
Zasady udzielania kredytów w przypadku zaprzestania przez kredytobiorcę
prowadzenia działalności lub spłaty kredytu i odsetek z przyczyn od niego
niezależnych, umożliwiają bankowi, po dokonaniu stosownej analizy i deklaracji
kredytobiorcy o wznowieniu działalności lub spłaty kredytu, uznanie tego
zaprzestania za czasowe.
W takim przypadku, w okresie ww. zaprzestania, dopłaty do oprocentowania kredytu
nie są stosowane. Po wznowieniu przez kredytobiorcę działalności lub spłaty kredytu
i odsetek dopłaty ponownie są stosowane od dnia tego wznowienia.
Ponadto na podstawie ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o restrukturyzacji zadłużenia
podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne producenci rolni mogą nadal ubiegać
się o pomoc w formie przejęcia przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa długu
podmiotu prowadzącego gospodarstwo rolne powstałego w związku z
prowadzeniem działalności rolniczej w zamian za przeniesienie własności
nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa.
W przypadku problemów ze spłatą zobowiązań kredytowych istnieje również
możliwość ubiegania się o restrukturyzację zadłużenia na podstawie ogólnie
obowiązujących przepisów ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo
restrukturyzacyjne.
Jednocześnie informuję, że zaliczki z tytułu płatności bezpośrednich oraz płatności
obszarowych w ramach II filaru mogą być wypłacane przed dniem 1 grudnia, ale nie
wcześniej niż 16 października. Wynika to z art. 44 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) 2021/21161 , który stanowi, że płatności, co do zasady,
dokonywane są od 1 grudnia i nie później niż do 30 czerwca następnego roku
kalendarzowego.
W bieżącym roku planowane jest uruchomienie wypłaty zaliczkowych płatności w
najwcześniejszym możliwym terminie. Należy podkreślić, że w porównaniu do roku
poprzedniego, zaliczki wypłacane od 16 października br. obejmą również
ekoschematy obszarowe.
Jednocześnie informuję, że na forum UE toczą się już prace nad projektem
rozporządzenia dotyczącego zwiększenia poziomu zaliczek w 2024 r. Zakłada on
możliwość zwiększenia zaliczek dla płatności bezpośrednich do 70 % oraz
zwiększenia zaliczek w ramach interwencji obszarowych i zwierzęcych związanych z
rozwojem obszarów wiejskich do 85 %. Rozporządzenie to da możliwość wydania
rozporządzenia MRiRW odnośnie wypłaty zaliczek z kampanii 2024 na zwiększonym
poziomie.
pobierz