W odpowiedzi na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 19 sierpnia 2024 r., dotyczące umożliwienia składania we wniosku o przyznanie płatności obszarowych, zmian w zakresie realizowanego ekoschematu po dniu 26 lipca Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stefan Krajewski przedstawił poniższe wyjaśnienia.

„Kwestia wydłużania terminów związanych ze składaniem wniosków o przyznanie płatności obszarowych, w tym ekoschematów obszarowych oraz składaniem zmian do tych wniosków była wielokrotnie analizowana i wyjaśniana.

Chciałbym ponownie wskazać, że przepisy w tym zakresie uregulowane zostały ustawowo, tj. w art. 60 ustawy o PS WPR 2023-20271. Przepisy te przewidują szereg rozwiązań mających na celu ułatwienie rolnikom procesu składania wniosków o przyznanie pomocy, w szczególności poprzez zapobieganie występowania we wnioskach nieprawidłowości. Służą temu rozwiązania umożliwiające wprowadzenia zmiany i wycofania wniosków o przyznanie pomocy w określonych terminach.

Zmiany wniosku o przyznanie płatności obszarowych dokonuje się w terminie do dnia 31 maja roku, w którym dany wniosek został złożony.

W przypadku, gdy ARiMR poinformowała rolnika o nieprawidłowościach wykrytych w ramach kontroli administracyjnych lub systemu monitorowania obszarów, rolnik może zmienić wniosek do dnia 15 września danego roku bez ponoszenia negatywnych konsekwencji takiej zmiany.

Jednocześnie, co do zasady, w każdym czasie, lecz nie później niż do dnia wydania decyzji w sprawie o przyznanie pomocy, możliwe jest wycofanie wniosku o przyznanie pomocy.

Dodatkowo, jeżeli w gospodarstwie rolnika zaszły zmiany w porównaniu do deklaracji zgłoszonej we wniosku o przyznanie płatności, a rolnik poinformuje o tym kierownika biura powiatowego Agencji, również nie poniesie negatywnych konsekwencji w związku z tą zmianą.

Przepisy przewidują także możliwość wydłużenia podstawowego terminu składania wniosków o przyznanie płatności i zmian do tych wniosków.

Terminy te odnoszą się do wszystkich płatności i interwencji obszarowych objętych wnioskiem geoprzestrzennym, w tym do ekoschematów.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wielokrotnie, zwracało także uwagę, że wypłata płatności poprzedzona jest szeregiem powiązanych ze sobą działań, które wymagają szczególnych procedur zapewniających bezpieczeństwo, racjonalność i efektywność wydatkowania środków finansowych. Ważne jest przy tym zachowanie odpowiednich terminów.

Każde wydłużenie terminu składania wniosków oraz wydłużenie terminu składania zmian do tych wniosków wpływa na zmianę pozostałych terminów dotyczących całości działań realizowanych przez agencję płatniczą w ramach obsługi złożonych wniosków. Przede wszystkim wpływa na późniejsze rozpoczęcie kontroli administracyjnych złożonych wniosków, które są niezbędne również do realizacji zaliczek na poczet płatności. W przypadku niewyjaśnienia stwierdzonych błędów do dnia naliczania zaliczek, działki obarczone błędami nie są uwzględniane przy ustalaniu 2 rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 marca 2023 r w sprawie szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania i wypłaty podstawowego wsparcia dochodów, płatności redystrybucyjnej, płatności dla młodych rolników, płatności związanych z produkcją do powierzchni upraw i płatności związanych z produkcją do zwierząt i przejściowego wsparcia krajowego w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (DZ.U. poz. 482 z późn. zm.)  powierzchni kwalifikującej się do zaliczek, ze względu na brak zakończonej dla nich kontroli administracyjnej.

Wydłużenie procesu obsługi wniosku wpływa także na proces typowania do kontroli na miejscu, procedury przetargowe na wykonywanie zadań zlecanych wykonawcom zewnętrznym zgodnie z prawem zamówień publicznych itd., co w konsekwencji może wpłynąć na opóźnienie terminu rozpoczęcia wypłaty płatności końcowych.

Analizując powyższe, trudno sobie wyobrazić aby po 26 lipca możliwe były zmiany we wniosku o przyznanie płatności w zakresie ekoschematów. Zmiana taka znacznie opóźniłaby termin rozpoczęcia procesu wypłaty wszystkich płatności bezpośrednich podczas gdy rolnicy oczekują wypłaty zaliczek już od 16 października. Wypłata zaliczek, a następnie płatności końcowych już od 1 grudnia, wymaga bowiem określenia stawek płatności, co nie jest możliwe w czasie trwającego okresu składania wniosków i dokonywania ich zmian.

Z uwagi na powyższe oraz dotychczasowe doświadczenia, propozycja zmiany terminu składania wniosków o przyznanie płatności powinna być rozpatrywana w szerszym kontekście. Choć zdajemy sobie sprawę z występujących zdarzeń losowych, niekorzystnych zjawisk atmosferycznych czy zmieniającej się koniunktury rynkowej, nie jest możliwe i nie jest uzasadnione, biorąc pod uwagę ewentualne niekorzystne skutki dla rolników, proponowane przez Państwa wydłużenie terminu składania zmian do wniosków o przyznanie płatności. W załączeniu wystąpienie KRIR>>> pismo MRiRW>>>

Źródło: KRIR