W związku z obserwowaną zmianą warunków klimatycznych a zatem także środowiskowych izby rolnicze wystąpiły o zmianę terminu stosowania nawozów zawierających w składzie azot. Wystąpienie KRIR można przeczytać tutaj
W odpowiedzi podpisanej przez ministra Czesława Siekierskiego czytamy m.in. "Termin stosowania nawozów zawierających w składzie azot jest ważnym czynnikiem decydującym zarówno o wysokiej efektywności wykorzystania składników nawozowych przez rośliny, ograniczaniu nadmiaru składników
pokarmowych/odżywczych w środowisku, jak również pozwala ograniczać zbędne koszty dla rolników związane z nawożeniem. Mając na względzie znaczenie nawożenia, MRiRW dokłada starań, aby coraz bardziej większe wymagania środowiskowe nie powodowały utrudnień w prowadzeniu produkcji roślinnej i zwierzęcej, w tym nawożenia.....
Dzięki staraniom MRiRW obowiązujący od 2023 r. program azotanowy(3) daje możliwość elastycznego stosowania nawozów zawierających w składzie azot w okresie od 1-go do ostatniego dnia lutego, jeżeli wystąpią odpowiednie warunki pogodowe. Obecnie obowiązujące przepisy dotyczące możliwości elastycznego stosowania nawozów zawierających w składzie azot zostały wypracowane przy ścisłej
współpracy i zaangażowaniu KRIR, której to przedstawiciele brali udział w pracach zespołu monitorującego przegląd i aktualizację programu azotanowego.
MRiRW na bieżąco, razem z właściwymi resortowymi Instytutami, analizuje sytuację związaną z rozpoczęciem okresu wegetacji roślin uprawnych oraz optymalnym terminem rozpoczęcia nawożenia azotem. W ramach prowadzonych działań resort rolnictwa podejmuje liczne inicjatywy mające na celu usprawnienie prowadzenia produkcji roślinnej. Jednym z takich działań jest zlecenie jednostkom podległym prowadzenia badań i analiz w zakresie oceny przebiegu wegetacji roślin oraz wyznaczenia optymalnego terminu pierwszej dawki nawożenia azotem.
Warto również dodać, że dotychczasowe podejście służb Komisji Europejskiej (DG. ENVI) w kwestii terminów stosowania nawozów było jednoznaczne tj. wymaga się wprowadzenia konkretnych terminów kiedy rolnicze wykorzystanie nawozów jest zakazane (w związku m.in. z zapisami załącznika III ust. 1 pkt. 1 dyrektywy azotanowej(1) tj. „Środki obejmują zasady odnoszące się do: 1. okresów, kiedy rolnicze wykorzystanie niektórych rodzajów nawozu jest zakazane.”). Dlatego wszystkie kraje członkowskie musiały i wprowadziły konkretne daty związane z ww. zakazem.
Niezależnie od powyższego informuje, że w ramach najbliższego przeglądu programu azotanowego, który zgodnie z informacjami z Ministerstwa Infrastruktury odbędzie się w 2026 r, MRiRW ponownie zwróci szczególną uwagę na kwestie terminów stosowania nawozów zawierających w składzie azot w zależności od zaawansowania wegetacji rośliny uprawnej. Wyrażam również nadzieję, że w proces ten, który zgodnie
z kompetencjami prowadzony jest przez ministra ds. gospodarki wodnej, aktywnie włączą się przedstawicie KRiR.
W związku z powyższym zwracam się z prośbą o przygotowanie i przekazanie przed rozpoczęciem kolejnego przeglądu programu azotanowego konkretnych propozycji rozwiązań, uwzględniających obowiązujące wymogi wynikające z dyrektywy azotanowej oraz wyroku w sprawie C-356/13, które zapewniałyby równe i adekwatne warunki stosowania nawozów zawierających w składzie azot dostosowanych do rzeczywistych warunków klimatycznych, agronomicznych oraz prawa UE.
Jednocześnie MRiRW wyraża nadzieję, że propozycje zmiany sztywnych terminów w ramach dyrektywy azotanowej(1) zostały zgłoszone, nie tylko przez MRiRW, ale i środowisko rolnicze do Komisji Europejskiej w ramach prowadzonej w 2024 r. przez KE jej oceny.
Odpowiedź MRiRW w całości tutaj