W grudniu ub.roku odbyły się posiedzenia rad powiatowych Świętokrzyskiej Izby Rolniczej. Podczas posiedzeń reprezentujący rolników w poszczególnych powiatach delegaci sformuwali wnioski do realizacji przez Zarząd SIR. Wnioski te zostały przekazane, zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami i uchwałami do KRIR, celem rozpatrzenia i dalszej realizacji. W załączeniu przedstawiamy te wnioski:
1. Wniosek o możliwość zakupu używanych do 5 lat środków trwałych takich jak ciągniki rolnicze i sadownicze oraz maszyny i urządzenia rolnicze w programach pomocowych ARiMR oraz innych programach dotyczących rolników. W ostatnich latach wartości nowych maszyn i urządzeń osiągnęły ,,kosmiczne ceny’’ w związku z powyższym potencjalnego ,,młodego rolnika’’ mimo dofinansowania 150 000zł nie stać na np. nowy ciągnik, który by spełniał jego oczekiwania. Ta sama sytuacja jest w przypadku zakupu kombajnu, przyczepy, agregatu itd.
2. Wniosek o rekompensatę dla producentów zbóż. W związku z dość dużymi kosztami uprawy i zbioru zbóż poniesionymi przez rolników, a utrzymywaniem się niskich cen zbóż na rynku, producenci zbóż dopominają się o rekompensatę za sprzedane zboże poniżej kosztów produkcji. Rolnicy do produkcji zużyli drogich nawozów, środków ochrony roślin, paliwa. Rekompensata, aby pokryć koszty produkcji powinna wynosić około 300 zł. do sprzedanej 1 tony zboża (pszenicy, pszenżyta, jęczmienia, owsa). Rolnicy, producenci zbóż sprzedając zboże przy obecnych cenach popadają w coraz większą spiralę zadłużenia i brak im środków na odtworzenie produkcji.
3. Wniosek, by orzeczenia w KRUS wydawane są przez lekarzy rzeczoznawców/komisje lekarskie KRUS były niezależne od KRUS. Obecnie Prezes KRUS sprawuje nadzór nad orzekaniem lekarzy rzeczoznawców Kasy i komisji lekarskich Kasy. Wynikiem tej sytuacji jest brak obiektywności w wydawaniu orzeczeń. Od orzeczenia lekarza rzeczoznawcy KRUS przysługuje prawo odwołania do komisji lekarskiej KRUS w ciągu 14 dni od dnia doręczenie wypisu z treści orzeczenia. Odwołanie od orzeczenia komisji lekarskiej Kasy nie przysługuje. Prawomocne orzeczenie lekarza rzeczoznawcy KRUS lub orzeczenie komisji lekarskiej Kasy stanowi podstawę do wydania decyzji w sprawie przyznania lub odmowy świadczeń przewidzianych w ustawie. Od decyzji wydanej po orzeczeniu komisji lekarskiej Kasy można wnieść odwołanie do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Postępowanie orzecznicze dla ustalenia prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego rolników jest nieodpłatne, najczęściej jednak rolnicy nie dochodzą swoich praw przed sądem. Tryb odwoływania od decyzji również powinien ulec zmianie, bez konieczności „wchodzenia na drogę sądową”.
4. Wniosek, by laboratoria działające przy podmiotach skupowych czy rzeźniach nie były opłacane przez te podmioty, bo to sprawia, że przedstawiają wyniki korzystne dla skupujących, a rolnicy ponoszą straty z tego tytułu. Rolnicy dostarczając swoje produkty do punktu skupu czy spółdzielni, muszą godzić się z wynikami badań laboratoryjnych przedstawionych przez firmę skupującą dotyczy to zarówno parametrów jakości zboża i rzepaku, mleka, buraków cukrowych i wysłodków, owoców, warzyw czy mięsa. Izba Rolnicza wielokrotnie podejmowała ten temat jednak jak dotąd pozostawał on bez odpowiedzi. Samorząd rolniczy w 2019 roku wnioskował do ministra rolnictwa o powołanie niezależnego laboratorium odwoławczego, które miałoby badać produkty rolne jak np. zboża, buraki, mleko dostarczane do punktów skupu. Miałby ono sprawdzać wiarygodność badań wykonywanych przez firmy przetwórcze. Wnioskujemy, żeby resort rolnictwa utworzył laboratorium lub wskazał na istniejące już jednostki, które mogłyby zyskać status laboratorium odwoławczego dla badania jakości produktów rolno-spożywczych.
5. Wniosek o jak najszybsze opublikowanie harmonogramu naboru wniosków w ramach planu strategicznego WPR na lata 2023-2027 oraz Krajowego Planu Odbudowy. W chwili obecnej rolnicy oraz przedsiębiorcy nie posiadają wiedzy odnośnie możliwości ubiegania się o wsparcie w ramach prowadzonych działalności. Nikt nie jest w stanie przygotować się do ewentualnego naboru wniosków zwłaszcza jeśli chodzi o projekty budowlane, inwentaryzacje przedsiębiorstw czy ewentualne promesy kredytowe w celu zgromadzenia koniecznych środków na cele inwestycyjne.
6. Wniosek o szczegółową analizę środków rozdysponowanych w ramach KPO. Prośba o skierowanie środków na innowacje dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw. W okresie ostatnich 4 lat w śladowej ilości pojawiły się środki na rozwój sektora MŚP. W większości środki kierowane były na Fundacje w celach rozpowszechniania różnych zawiadomień. Koniecznością jest skierowanie jak największej części pozostałych środków na wsparcie innowacji przedsiębiorstw połączonych oczywiście z zatrudnieniem lub rozszerzeniem działalności. Jedynie sektor MŚP po okresie dołka covidowego i galopującej inflacji jest w stanie ustabilizować gospodarkę zwłaszcza w regionie małych miasteczek i wsi.
7. Wniosek o wydłużenie terminu naboru wniosków o wsparcie w ramach KPO. Wymiana pokryć dachowych z materiałów szkodliwych dla zdrowia (z domieszką azbestu). Proponowany termin naboru wniosków dla rolników to 15 grudnia 2023 do 12 styczeń 2024. Obowiązkowym załącznikiem do wniosku są zdjęcia budynku w tym dachu nie zaśnieżonego, rysunek połaci dachu, zgłoszenie do Urzędu Gminy oraz Starostwa o zamiarze wykonania prac budowlanych. Proponowany termin jest nie do zaakceptowania z uwagi na warunki pogodowe, wzmożony okres urlopowy pracowników Urzędów z których rolnik winien pozyskać zaświadczenia.
8. Wniosek o podjęcie działań mających na celu zapewnienie skupu owczej wełny od hodowców owiec. W obecnym czasie hodowcy owiec mają problem ze sprzedażą wełny owczej. Strzyżenie jednej owcy kosztuje około kilku złotych. Kilogram owczej wełny kosztuje około 1,5zł oczywiście jeśli znajdzie się kupiec. Wełna zalega w magazynach hodowców z uwagi na brak punktów skupu. Hodowcy nie uzyskują dochodów z tytułu sprzedaży wełny, prowadzi to do zmniejszenia opłacalności i hodowli owiec.
9. Wniosek o uruchomienie punktu obsługi hodowcy przez Okręgowy Związek Hodowców Koni w każdym powiecie. W związku z obowiązkiem rejestracji koniowatych przez kupującego w Okręgowym Związku Hodowców Koni tj. w przypadku kupna koniowatego kupujący w ciągu 7 dni musi jechać do OZHK i przerejestrować zwierzę na siebie, a następnie musi przenieść zakupione zwierzę koniowate w systemie IRZplus do swojej działalności lub udać się do biura ARiMR i skorzystać z pomocy pracowników ARiMR.
10. Wniosek o przywrócenie dokumentu obiegowego w formie papierowej na zasadach dobrowolności ewidencjonującego obrót (kupno i sprzedaż) bydła. W celu dostępu do danych zwierzęcia tj. rasy, wieku, płci zwierzęcia, informacji na temat poprzednich właścicieli, prawidłowości oznaczeń na kolczykach. Brak paszportu bydła w obrocie – kupna i sprzedaży, uniemożliwia sprawdzenie podczas zakupu – wieku, rasy, płci, nr gospodarstwa poprzedniego właściciela, poprawności zawieszonych kolczyków, daty urodzenia. Szczególne trudności w identyfikacji zwierząt podczas kupna mają osoby starsze.
11. Wniosek o uruchomienie bazy beneficjentów ARiMR dla pracowników socjalnych z prośbą o weryfikację zasadności pisma. Pozwoliłoby to na odstąpienie od obowiązku dostarczenia zaświadczenia przez osoby chcące skorzystać ze świadczeń oraz zasiłków z pomocy opieki społecznej. Usprawniłoby i odciążyłoby to również prace biur powiatowych ARiMR.
12. Wniosek o zmiany w normie GAEC 6. Zmiana dotyczy zwolnienia ze spełnienia wymogów GAEC 6 w przypadku kiedy w październiku lub listopadzie rolnik nawozi pole obornikiem. Dana powierzchnia powinna być wówczas zwolniona z obowiązku okrywy i nie brana pod uwagę do obliczania 80% całości, podobnie jak w przypadku roślin, które późno schodzą z pola. Październik, a w szczególnych przypadkach listopad jest jednocześnie idealnym, a zarazem ostatnim momentem by wywieźć obornik przed zimą. Jedyną poprawną formą wprowadzenia obornika do gleby jest wykonanie tradycyjnej orki pługiem odkładnicowym. Po wykonaniu orki jest już zbyt późno by w terminie wysiać roślinę która spełnia funkcję zielonej okrywy. Brak resztek pozbiorowych na wierzchu również dyskwalifikuje daną powierzchnię do okrywy. Fakt, że w gospodarstwie z hodowlą bydła obornik często trafia na pole po zbiorze roślin na paszę (np. kukurydza, trawa) które schodzą z pola we wrześniu i październiku nie pozwala na wysiew międzyplonu.
13. Wnosimy, aby wnioski składane przez rolników w ramach PSWPR rozpatrywane były przez Oddziały Regionalne ARiMR odpowiadające miejscu położenia gospodarstwa rolnika. Rolnictwo cechuje się znacznym zróżnicowaniem w różnych regionach kraju, wynikającym m.in. z wielkości gospodarstw. Pracownik ARiMR oceniający wniosek, z uwagi na dotychczasowe doświadczenie, będzie go oceniał według kryteriów charakterystycznych dla struktury województwa, w którym pracuje. Warunki prowadzenia działalności rolniczej na terenie np. województwa świętokrzyskiego są rażąco różne od woj. zachodniopomorskiego. Ma to szczególne znaczenie przy ocenie ekonomicznej w zakresie zasadności zakupu sprzętu.
Wnioski skierowane na ręce Wiktora Szmulewicza prezesa Krajowej Rady Izb Rolniczych podpisał prezes Świętokrzyskiej Izby Rolniczej Mirosław Fucia.