Świętokrzyska Izba Rolnicza złożyła uwagi i propozycje zmian w PROW 2014-2020. Pismo w tej sprawie zostało przesłane do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stanisława Kalemby, Eurodeputowanego Czesława Siekierskiego, Prezesa Krajowej Rady Izb Rolniczych Wiktora Szmulewicza, oraz Marszałka Województwa Świętokrzyskiego Adama Jarubasa. Poniżej zamieszczamy treść tego pisma:
Uwagi, propozycje zmian do Projektu PROW na lata 2014-2020
Podstawą ustroju rolnego w naszym kraju są gospodarstwa rodzinne do 300 ha i do tych gospodarstw należy kierować pomoc Unii Europejskiej i krajową. Stanowią one ok. 80% wszystkich gospodarstw rolnych i w większości mieszczą się w definicji „małe gospodarstwa rolne”. Gospodarstwa te spełniają cele produkcyjno-ekonomiczne, ale przede wszystkim cele społeczne i socjalne - największy pracodawca w naszym kraju zagospodarowujący tzw. ukryte bezrobocie ok. 1 milion osób.
Biorąc powyższe pod uwagę Świętokrzyska Izba Rolnicza domaga się zmian – korekt w projekcie PROW na lata 2014 -2020:
Priorytet 1 – Wspieranie transferu wiedzy i innowacji w rolnictwie leśnictwie i na obszarach wiejskich:
- zmniejszyć z proponowanych 230 milionów EURO na 100 mln EURO (w PROW 2007-2013 było 78 mln Euro) i skierować 80% finansowania do publicznych jednostek doradztwa, zgodnie z uczestnictwem w rynku np. ODR, izby rolnicze i inne.
Priorytet 2 – Poprawa rentowności, konkurencyjności, innowacyjności gospodarstw rodzinnych:
- W działaniu „Modernizacja gospodarstw rolnych” należy zmienić kryteria dostępu określane jako wielkość ekonomiczna powyżej 15 tys. EURO – proponujemy zniesienie tej formy ograniczenia lub zmniejszenie do 15 tys. złotych.
- Proponujemy zmniejszenie wsparcia dla „Inwestycji w budowę chlewni” z 1,5 mln na max 500 tys. zł. Bardzo dużo budynków inwentarskich jest wyłączone z produkcji i nie wynika to z braku środków na nowe inwestycje.
- W działaniu „Premie dla młodych rolników” należy urealnić osiągnięcie wielkości ekonomicznej stosując zróżnicowanie regionalne – zależność od średniej wojewódzkiej powierzchni gospodarstwa lub zmniejszyć z proponowanej wielkości minimum 20 tys. EURO do 5 tys. EURO lub 15 tys. złotych lub zastosować wskaźnik zwiększenia o 20 % w stosunku do wielkości początkowej.
- W działaniu: „Restrukturyzacja małych gospodarstw” należy zwiększyć pulę środków na ten cel z proponowanych 450 tys. EURO do 1,5 mln. EURO – w ramach zaoszczędzonych środków z Priorytetu 1 i 2, tak aby około 100 tys. małych gospodarstw w skali kraju mogło poprawić potencjał produkcyjny tj. około 10 % uprawnionych.
Ponadto należy odstąpić od określenia kwotowego wzrostu „wielkości ekonomicznej do 15 tys. EURO na rzecz określenia wzrostu procentowego o minimum 20 % w stosunku do wielkości początkowej lub zmniejszenie wskaźnika do 5 tys. Euro lub 15 tys. złotych. Osiągnięcie wzrostu do 15 tys. EURO jest nierealne do osiągnięcia, zważywszy na ryzyko klimatyczne i inne losowe i rynkowe.
Rolnik nie ma wpływu na kurs złotego i na ceny za swoje produkty. Ponadto propozycja obligatoryjnej przynależności do KRUS – służy tylko i wyłącznie ograniczeniu dostępu i należy z niej zrezygnować.
Priorytet 3 – Poprawa organizacji łańcucha dostaw żywności, w tym przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych,…
W tym priorytecie należy w sposób szczególny zadbać o wsparcie dla małego przetwórstwa w oparciu o produkty ekologiczne, tradycyjne, lokalne, prowadzone w ramach gospodarstwa zespołu lub grupy. Uzyskiwanie przez rolników wartości dodanej z przetwórstwa i sprzedaży do 40 tys. zł osiąganego obrotu rocznie bez konieczności rejestrowania działalności gospodarczej i utraty statusu rolnika.
Priorytet 4 – Odtwarzanie, ochrona i wzbogacanie ekosystemów powiązanych z rolnictwem i leśnictwem
W działaniu rolnośrodowiskowym i klimatycznym należy największą uwagę zwrócić na poplony, międzyplony, rolnictwo zrównoważone oraz ochronę zasobów genetycznych a ograniczyć np. ochronę ptaków i inne sprzyjające zachowaniom patologicznym. W działaniu rolnictwo ekologiczne należy uzależnić wsparcie od udokumentowanej produkcji i sprzedaży oraz wyeliminowaniu nadużyć np. sady orzechowe, użytki zielone – bez posiadania zwierząt.
Priorytet 6 – Promowanie włączenia społecznego, ograniczania ubóstwa i rozwoju gospodarczego na obszarach wiejskich
Działanie „Odnowa wsi – podstawowe usługi i odnowa wsi”:
Wiele wątpliwości budzi brak wsparcia budowy infrastruktury na obszarach wiejskich – szczególnie wodno-kanalizacyjnej np. przydomowe oczyszczalnie ścieków oraz na drogi lokalne. Dlatego należy ująć w działaniu „podstawowe usługi…” niewielką alokację środków na te cele, która pozwoli w przyszłości na zwiększenie funduszy, jeśli wystąpią przeszacowania w innych działaniach.
Ryszard Ciźla
Prezes Zarządu ŚIR
